Tháp nhu cầu Maslow trong quản trị nhân sự và cách ứng dụng

Tháp nhu cầu Maslow trong quản trị nhân sự là một công cụ phổ biến trong quản trị nhân sự, giúp các tổ chức hiểu rõ và đáp ứng nhu cầu của nhân viên, từ đó thúc đẩy sự gắn kết và hiệu quả làm việc. Những lưu ý và cách thức áp dụng hiệu quả tháp nhu cầu Maslow trong lĩnh vực quản trị nhân sự được FPT IS chia sẻ chi tiết trong bài viết sau.

1. Giải thích tháp nhu cầu Maslow

Tháp nhu cầu Maslow là một mô hình phân loại những nhu cầu cơ bản của mỗi cá nhân, được sắp xếp theo thứ tự tăng dần của mức độ quan trọng và ưu tiên. Theo Abraham Maslow – cha đẻ của tháp nhu cầu, chỉ khi những nhu cầu ở tầng thấp được thỏa mãn, con người mới có động lực để theo đuổi các nhu cầu ở tầng cao hơn, từ đó thúc đẩy sự phát triển toàn diện.

Mô hình này không chỉ giúp mỗi cá nhân hiểu rõ hơn về sự phát triển của bản thân mà khi ứng dụng vào quản trị nhân sự, nó còn trở thành công cụ hữu ích để doanh nghiệp tạo ra môi trường làm việc lý tưởng, khuyến khích sự thăng tiến và nâng cao hạnh phúc của nhân viên.

Tháp nhu cầu Maslow gồm 5 tầng, bao gồm:

• Tầng 1 – Nhu cầu về sinh lý (Physiological needs): Đây là tầng cơ bản nhất, bao gồm những nhu cầu thiết yếu như ăn uống, nghỉ ngơi, giấc ngủ và các hoạt động sinh lý khác.
• Tầng 2 – Nhu cầu về an toàn (Safety needs): Gồm nhu cầu về an ninh, sự ổn định trong công việc, khả năng được bảo vệ trước nguy hiểm và đảm bảo an toàn cả về thể chất lẫn tinh thần.
• Tầng 3 – Nhu cầu xã hội (Social needs): Tầng này tập trung vào các mối quan hệ, sự gắn kết cộng đồng, bao gồm tình bạn, gia đình, tình yêu và sự kết nối xã hội.
• Tầng 4 – Nhu cầu được tôn trọng (Esteem needs): Nhấn mạnh sự tự trọng và sự công nhận từ người khác. Đây là nhu cầu được đánh giá cao, được khẳng định giá trị và vai trò của bản thân trong xã hội.
• Tầng 5 – Nhu cầu được thể hiện bản thân (Self-Actualization Needs): Là tầng cao nhất trong tháp, nhu cầu thể hiện qua việc kiếm tìm ý nghĩa, giá trị cuộc sống, đạt đến sự thành công cá nhân nhằm đạt được sự sáng tạo, phát huy sở trường.

2. Cách áp dụng tháp nhu cầu Maslow trong quản trị nhân sự

2.1. Nhu cầu sinh lý (Physiological Needs)

Nhu cầu sinh lý trong quản trị nhân sự đề cập đến những yêu cầu cơ bản nhất mà mọi người cần để duy trì cuộc sống hàng ngày, đó chính là mức lương và các phúc lợi để có thể đáp ứng nhu cầu thiết yếu cho cuộc sống hàng ngày của mỗi cá nhân. Đảm bảo thu nhập phù hợp không chỉ giúp nhân viên đáp ứng các nhu cầu như nhà ở, thực phẩm, mà còn là tiền đề để họ yên tâm cống hiến cho công việc.

Để đáp ứng nhu cầu sinh lý của nhân viên, doanh nghiệp nên có các giải pháp như:

• Chính sách lương thưởng hợp lý, đánh giá dựa trên các tiêu chí về KPI, kinh nghiệm làm việc, thái độ nhân viên.
• Sắp xếp thời gian làm việc hợp lý, đảm bảo giờ làm phù hợp để cân bằng công việc và cuộc sống.
• Chế độ nghỉ phép phù hợp, tạo điều kiện để nhân viên phục hồi sức khỏe và nâng cao chất lượng sống.

2.2. Nhu cầu đảm bảo an toàn (Safety Needs)

Tháp nhu cầu Maslow trong quản trị nhân sự tầng 2 – nhu cầu đảm bảo an toàn trong quản trị nhân sự tập trung vào việc đảm bảo các yếu tố cần thiết để nhân viên cảm thấy yên tâm về cuộc sống và công việc. Điều này bao gồm thiết lập các chế độ bảo hiểm, phúc lợi phù hợp và tạo một môi trường làm việc an toàn, lành mạnh. Khi nhu cầu an toàn được đáp ứng, nhân viên không chỉ cảm thấy an tâm mà còn sẵn sàng gắn bó và cống hiến lâu dài, góp phần xây dựng môi trường làm việc tích cực và nâng cao hiệu suất toàn diện cho doanh nghiệp.

Để đáp ứng nhu cầu này, doanh nghiệp nên áp dụng các biện pháp sau:

• Kiểm tra sức khỏe định kỳ cho nhân viên.
• Tổ chức các buổi liên hoan thường niên.
• Tạo và đảm bảo môi trường làm việc ổn định, an toàn, lành mạnh, tích cực.
• Quy định tăng ca, lương làm thêm ngoài giờ rõ ràng, hợp lý, đảm bảo theo quy định pháp luật.
• Cung cấp quần áo và dụng cụ an toàn phù hợp cho từng ngành nghề và vị trí đặc thù
• Trang bị đầy đủ hệ thống thoát hiểm và phòng chống cháy nổ trong khu vực làm việc.
• Đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm lao động,… cho nhân viên theo đúng quy định pháp luật.

2.3. Nhu cầu xã hội (Love/ Belonging Needs)

Trong quản trị nhân sự, nhu cầu xã hội trong tháp nhu cầu Maslow nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng các mối quan hệ tích cực giữa các cá nhân trong tổ chức. Khi nhân viên cảm nhận được sự gắn kết, hòa nhập và được thuộc về một tập thể, họ sẽ có động lực làm việc tốt hơn, từ đó tạo dựng một môi trường làm việc thân thiện và bền vững. Đáp ứng tốt nhu cầu xã hội không chỉ giúp nhân viên phát triển mối quan hệ mới, củng cố mối quan hệ cũ, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút và giữ chân nhân tài cho doanh nghiệp.

Để xây dựng và thúc đẩy nhu cầu xã hội của nhân viên, doanh nghiệp có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Xây dựng văn hóa công ty:Định hình và lan tỏa các giá trị cốt lõi, tạo môi trường làm việc thân thiện, nơi các cá nhân được khuyến khích giao lưu, học hỏi và hợp tác chặt chẽ.
• Truyền thông nội bộ: Tổ chức các sự kiện như tiệc tri ân, kỷ niệm, chúc mừng sinh nhật… Đồng thời, thường xuyên cập nhật thông tin về các hoạt động và sự kiện của công ty để mọi nhân viên đều cảm thấy được tham gia và kết nối.
• Thúc đẩy sự liên kết giữa các phòng ban: Xây dựng môi trường làm việc mở, khuyến khích hợp tác xuyên phòng ban để tăng cường sự hiểu biết và hỗ trợ lẫn nhau.
• Quan tâm đến sức khỏe tâm lý của nhân viên: Tổ chức các buổi tư vấn tâm lý định kỳ, đặc biệt hỗ trợ nhân viên đang gặp khó khăn trong công việc hoặc cuộc sống, giúp họ cảm nhận được sự đồng hành và sẻ chia từ tổ chức.

2.4. Nhu cầu được tôn trọng (Esteem Needs)

Nhu cầu được tôn trọng là một phần quan trọng của tháp nhu cầu Maslow trong quản trị nhân sự. Đây là mong muốn của nhân viên về việc được công nhận, đánh giá cao, và tôn trọng những đóng góp của mình. Khi nhu cầu này được đáp ứng, nhân viên sẽ cảm thấy tự hào về bản thân, có động lực sáng tạo, phấn đấu và không ngừng hoàn thiện, từ đó nâng cao hiệu quả và năng suất làm việc.

Việc tạo điều kiện để nhân viên phát triển và thăng tiến khi được giao phó những vị trí có trách nhiệm cao hơn cũng giúp họ cảm nhận được sự tin tưởng từ tổ chức, đồng thời mang lại giá trị tích cực cho doanh nghiệp.

Một số cách thể hiện sự công nhận, tôn trọng nhân viên hiệu quả:

• Khen thưởng kịp thời: Ghi nhận và khen thưởng những cá nhân hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, từ đó khích lệ tinh thần làm việc của toàn bộ đội ngũ.
• Chính sách thưởng, phạt minh bạch và công bằng: Đặc biệt chú trọng đến việc ghi nhận công lao của các nhân viên ưu tú, tạo niềm tin và sự công bằng trong tổ chức.
• Đánh giá và khen ngợi công khai: Tôn vinh các cá nhân có đóng góp nổi bật thông qua các buổi họp, email nội bộ, hoặc các sự kiện của công ty.
• Xem xét tăng lương và phúc lợi: Đánh giá định kỳ và kịp thời điều chỉnh lương, thưởng, hoặc đãi ngộ khi nhân viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, vượt KPI, hoặc có những cống hiến đáng kể.

2.5. Nhu cầu thể hiện bản thân (Self-Actualization Needs)

Nhu cầu tự thể hiện là tầng cao nhất trong tháp nhu cầu Maslow, nơi mỗi cá nhân mong muốn phát huy tối đa tiềm năng, khám phá bản thân và tạo ra giá trị độc đáo. Sau khi các nhu cầu cơ bản được đáp ứng, nhân viên thường hướng đến sự phát triển vượt bậc trong công việc, không ngừng hoàn thiện bản thân và theo đuổi những mục tiêu lớn hơn.

Trong giai đoạn này, sự hỗ trợ và động viên từ doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng, giúp nhân viên có động lực phát triển, phát huy sở trường, thế mạnh, và khả năng sáng tạo. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cá nhân mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững và toàn diện của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp và người quản lý có thể hỗ trợ nhân viên thông qua:

• Đưa ra các thách thức, nhiệm vụ phù hợp với năng lực của nhân viên, khuyến khích nhân viên tự thực hiện và đưa ra phương án cho các nhiệm vụ.

• Khuyến khích nhân viên sáng tạo và đưa ra những ý tưởng có ích cho công việc.

• Tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, thúc đẩy sự tham gia của các nhân viên trong các quyết định của công ty.

• Khuyến khích nhân viên tự nâng cao năng lực, phát triển bản thân để thăng tiến trong công việc và tạo ra giá trị.

3. Một số lưu ý khi ứng dụng tháp nhu cầu Maslow vào quản trị nhân sự

Để áp dụng tháp nhu cầu Maslow một cách hiệu quả trong quản trị nhân sự, doanh nghiệp cần chú trọng hai vấn đề then chốt sau:

3.1. Ưu tiên các nhu cầu cơ bản

Các nhu cầu cơ bản là những nhu cầu không thể thay thế của con người. Doanh nghiệp cần đảm bảo đáp ứng đầy đủ các nhu cầu này cho mỗi nhân viên để họ có thể duy trì cuộc sống, cân bằng giữa cảm xúc và công việc.

Chỉ khi các nhu cầu thấp được đáp ứng mới có thể tạo nền tảng vững chắc để con người tiến đến các nhu cầu cao hơn. Việc này bao gồm khả năng chi trả lương thưởng, sự đảm bảo an toàn lao động và tính ổn định trong công việc của doanh nghiệp dành cho nhân viên.

3.2. Đánh giá và theo dõi định kỳ

Việc thường xuyên đánh giá và theo dõi nhu cầu của nhân viên là chìa khóa để doanh nghiệp hiểu rõ sự thay đổi trong mong muốn và kỳ vọng của họ. Thông qua các hoạt động này, doanh nghiệp có thể:

• Kịp thời nhận diện những nhu cầu chưa được đáp ứng, đặc biệt là ở các tầng cao hơn như nhu cầu xã hội, được tôn trọng và tự thể hiện.
• Đề xuất các giải pháp cải tiến phù hợp để giúp nhân viên từng bước đạt được các mục tiêu cá nhân, đồng thời thúc đẩy sự phát triển chung của tổ chức.

4. Quản trị nhân sự toàn diện cùng giải pháp FPT.iHRP

Một phần mềm quản trị nhân sự hiện đại không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp trong việc quản lý nhân sự mà còn góp phần đáp ứng hiệu quả các nhu cầu của nhân viên theo từng tầng của tháp nhu cầu Maslow, có thể kể đến như:

• Quản lý lương thưởng minh bạch: Phần mềm giúp tự động hóa việc tính lương, đảm bảo chính xác và minh bạch, giúp nhân viên an tâm về thu nhập.
• Theo dõi phúc lợi: Hỗ trợ quản lý các chính sách như bảo hiểm, chế độ nghỉ phép, và phúc lợi xã hội, đảm bảo nhân viên nhận được quyền lợi đầy đủ và kịp thời.
• Hệ thống đánh giá hiệu suất: Phần mềm cung cấp tính năng đánh giá KPI, theo dõi thành tích và đề xuất khen thưởng minh bạch, tạo sự công nhận và khuyến khích nhân viên.
• Quản lý phát triển cá nhân: Hỗ trợ theo dõi lộ trình thăng tiến, đào tạo, và phát triển kỹ năng của từng nhân viên, giúp họ đạt được các mục tiêu nghề nghiệp.

Sau hơn 2 thập kỷ ra đời và phát triển, FPT.iHRP do FPT IS phát triển đã đi sâu vào nền tảng vận hành của gần 300 doanh nghiệp tại mọi lĩnh vực, giải quyết trọn vẹn bài toán chuyển đổi số hoạt động quản trị nhân sự.

• Đầy đủ phân hệ, linh hoạt đáp ứng nhu cầu quản lý nhân sự của bất kỳ tổ chức/doanh nghiệp nào: Chấm công, Đánh giá, Tuyển dụng, Đào tạo, Thuê, Khen thưởng, Lương thưởng, Bảo hiểm…
• Số hóa hơn 95% các quy trình nghiệp vụ nhân sự từ thủ công sang trực tuyến.
• Khả năng vận hành đa nền tảng (web, mobile) 
• Khả năng tích hợp linh hoạt với các hệ thống toàn cầu, hệ thống nội bộ, cũng như các hệ thống thuế, bảo hiểm của cơ quan Nhà nước tại Việt Nam.
• Dễ dàng triển khai trên mọi hạ tầng 
• Hệ thống mở, nhiều cấp độ hoạt động 
• Đặt biệt, FPT.iHRP có thể kết nối với hệ sinh thái số toàn diện trong FPT như: Hệ thống đào tạo trực tuyến FPT.eLearning, Chữ ký số FPT.eSign, Hợp đồng điện tử lao động FPT.eContract, Thuế TNCN FPT.ePIT… giúp doanh nghiệp chuyển đổi số toàn diện các quy trình nhân sự.

Không chỉ là công cụ hỗ trợ quản lý, FPT.iHRP còn là nền tảng để doanh nghiệp đáp ứng toàn diện các nhu cầu của nhân viên, từ cơ bản đến nâng cao. Việc áp dụng giải pháp một cách hiệu quả sẽ giúp tăng sự hài lòng, gắn bó của nhân viên và thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Tháp nhu cầu Maslow trong quản trị nhân sự giúp doanh nghiệp có các phương án đào tạo và đề ra lộ trình phát triển hợp lý cho từng nhân viên. Việc sử dụng các phần mềm quản trị nhân sự số giúp doanh  nghiệp đơn giản hóa và tăng độ chính xác về việc thu thập, lưu trữ, phân tích dữ liệu nhân viên. Để được tư vấn kỹ hơn về các giải pháp, quý doanh nghiệp vui lòng để lại thông tin liên hệ TẠI ĐÂY.