Giải pháp chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước

Trong kỷ nguyên số, các cơ quan nhà nước cần đổi mới mạnh mẽ để phục vụ người dân nhanh chóng, minh bạch hơn. Giải pháp chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước trợ giúp tối ưu, số hóa dữ liệu và nâng cao quản lý hiệu quả, đồng thời cung cấp sự phát triển chính xác số và kinh tế trên toàn quốc.

1. Chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước là gì? Ví dụ

Chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước là quá trình chuyển đổi các quy trình, dịch vụ và thông tin của chính phủ sang môi trường trực tuyến, ứng dụng công nghệ số (Internet, hệ thống, phần mềm, ứng dụng điện tử…).
Mục tiêu của chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước là tăng minh bạch, hiệu quả quản lý – điều hành, và tiện lợi trong cung cấp dịch vụ công.

Một số ứng dụng cụ thể có thể kể đến như:

• Hệ thống quản lý văn bản, hồ sơ điện tử
• Cổng thông tin điện tử
• Hệ thống dịch vụ công trực tuyến
• Hệ thống xếp hàng tự động

Một ví dụ tiêu biểu của việc chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước chính là Cổng Dịch vụ công Quốc gia (ra mắt 12/2019):

• Nền tảng tập trung cung cấp dịch vụ công trực tuyến, kết nối các bộ, ngành, địa phương.
• Người dân/doanh nghiệp có thể tra cứu thông tin, thực hiện các thủ tục hành chính, nộp hồ sơ, thanh toán lệ phí, theo dõi tiến độ online.
• Đã tích hợp hàng nghìn thủ tục thuộc nhiều lĩnh vực (bảo hiểm, thuế, y tế, giáo dục, giao thông…), giúp minh bạch hóa quy trình, giảm chi phí, thời gian, tăng sự hài lòng.

Một số khái niệm liên quan:

• Chính phủ điện tử: Ứng dụng công nghệ thông tin để tin học hóa hoạt động. Đặc trưng bằng “bốn Không”: họp không gặp mặt, văn bản không giấy, thủ tục không tiếp xúc, thanh toán không tiền mặt.
• Chính phủ số: Bước phát triển cao hơn, toàn bộ hoạt động được số hóa và vận hành dựa trên dữ liệu. Đặc trưng bởi “bốn Có”: hoạt động an toàn trên môi trường số, dịch vụ mới nhanh chóng, nguồn lực tối ưu, kiến tạo phát triển.
• Chính quyền số: Triển khai chính phủ số ở cấp địa phương (tỉnh, huyện, xã).

2. Lợi ích khi áp dụng giải pháp chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước

Chuyển đổi số trong hành chính công là bước đi chiến lược, mang lại nhiều lợi ích:

• Nâng cao hiệu suất làm việc: Ứng dụng công nghệ số và tự động hóa giúp xử lý công việc nhanh hơn, giảm thao tác thủ công, tối ưu chia sẻ thông tin trên các nền tảng điện tử.
• Tối ưu quy trình hành chính: Cho phép tái thiết kế quy trình, loại bỏ bước thừa, đơn giản hóa thủ tục → cung cấp dịch vụ công nhanh chóng, tiện lợi và hiệu quả.
• Minh bạch và dễ tiếp cận thông tin: Dữ liệu được tổ chức, quản lý an toàn và chính xác, giúp người dân dễ dàng tra cứu, theo dõi và sử dụng.
• Tăng cường tương tác với người dân: Các kênh trực tuyến hỗ trợ gửi yêu cầu, nộp hồ sơ, nhận phản hồi, gắn kết chính quyền với người dân và doanh nghiệp.
• Thúc đẩy phát triển bền vững: Nâng cao năng lực số, giúp cơ quan nhà nước thích ứng linh hoạt với thay đổi xã hội, đảm bảo phát triển lâu dài và ổn định.

3. Thực trạng chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước

(1) Thành tựu đạt được: Việt Nam đã đạt nhiều kết quả nổi bật trong chuyển đổi số hành chính theo định hướng “đi tắt, đón đầu”, với thành tựu ở cả chính phủ điện tử và chính phủ số.

Về thể chế: Hành lang pháp lý cho chuyển đổi số được xây dựng đồng bộ với Chương trình Chuyển đổi số quốc gia 2025–2030, Đề án 06, Chiến lược CMCN 4.0… cùng các văn bản quan trọng như Luật Dữ liệu số 2024, Nghị định 147/2024/NĐ-CP. Những chính sách này giúp tháo gỡ điểm nghẽn và định hướng cho toàn bộ hoạt động chuyển đổi số quốc gia.”

Quyết định 1105/QĐ-BNV ngày 15/10/2021 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ phê duyệt Kế hoạch phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021–2025, định hướng đến năm 2030, với các mục tiêu cụ thể trong phát triển Chính phủ điện tử như sau:

Mục tiêu đến năm 2025

• Phát triển Chính phủ số hiệu quả, minh bạch.
• 80% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 cung cấp trên nhiều nền tảng.
• 90% hồ sơ cấp bộ, tỉnh và 80% hồ sơ cấp huyện xử lý hoàn toàn trên môi trường mạng.
• Hoàn thiện, kết nối 100% cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đất đai, doanh nghiệp, tài chính, bảo hiểm; mở dữ liệu công phục vụ người dân và doanh nghiệp.
• 50% hoạt động kiểm tra của cơ quan quản lý nhà nước thực hiện trực tuyến.
• Việt Nam nằm trong 70 quốc gia dẫn đầu thế giới về Chính phủ điện tử (EGDI).
• Kinh tế số chiếm 20% GDP (tối thiểu 10% trong từng ngành); năng suất lao động tăng ít nhất 7%/năm.
• Băng rộng cáp quang phủ trên 80% hộ gia đình; phổ cập 4G/5G; hơn 50% dân số có tài khoản thanh toán điện tử.
• Việt Nam vào top 40 thế giới về an toàn, an ninh mạng.

Mục tiêu đến năm 2030

• 100% dịch vụ công trực tuyến đạt mức độ 4.
• 100% hồ sơ công việc cấp bộ, tỉnh xử lý trên môi trường số.
• Hình thành các nền tảng dữ liệu ngành trọng điểm.
• Giảm 30% thủ tục hành chính; tăng 30% dịch vụ sáng tạo dựa trên dữ liệu.
• 70% hoạt động kiểm tra của cơ quan nhà nước thực hiện trực tuyến.
• Việt Nam thuộc nhóm 50 quốc gia dẫn đầu về Chính phủ điện tử.
• Kinh tế số đóng góp 30% GDP (mỗi ngành tối thiểu 20%); năng suất lao động tăng ít nhất 8%/năm.
• Toàn dân phổ cập Internet cáp quang và dịch vụ 5G; hơn 80% dân số có tài khoản thanh toán điện tử.
• Việt Nam vào top 30 quốc gia hàng đầu về an toàn, an ninh mạng.

Về xây dựng chính phủ điện tử – chính phủ số:

• Chỉ số phát triển: Năm 2024, Việt Nam xếp hạng 71/193 quốc gia về EGDI, tăng 15 bậc, lần đầu vào nhóm “Rất cao”.
• Hệ thống điều hành: 5.117 nhiệm vụ được giao qua hệ thống quản lý văn bản điện tử; eCabinet thay thế gần 1 triệu hồ sơ giấy và phục vụ 111 phiên họp chỉ trong quý I/2025.
• Cơ sở dữ liệu: NDXP kết nối 388 hệ thống với 2,59 tỷ giao dịch; dữ liệu dân cư chia sẻ với 18 bộ ngành, 63 địa phương, phục vụ hơn 1,3 tỷ lượt tra cứu.
• Dịch vụ công trực tuyến: 3.541 TTHC tích hợp trên Cổng DVCQG, gần 60 triệu tài khoản VNeID đã kích hoạt, tỷ lệ hồ sơ trực tuyến toàn trình đạt 66,45% ở bộ ngành và 49,66% ở địa phương.

Về cải cách hành chính: Từ 2021-02/2025, đã cắt giảm, đơn giản hóa 3.199 quy định kinh doanh, 90% giấy tờ công dân liên quan dân cư được tinh gọn. Chỉ số SIPAS 2024 đạt 83,94%, tăng 1,28% so với 2023.

(2) Khó khăn trong chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước: Tuy đã đạt nhiều kết quả, chuyển đổi số quốc gia vẫn gặp thách thức:

• Tư duy quản trị cũ, tâm lý ngại đổi mới dẫn đến “số hóa hình thức”.
• Thể chế, chính sách chưa đồng bộ.
• Hạ tầng CNTT chưa đáp ứng yêu cầu.
• Thiếu nhân lực công nghệ và cán bộ am hiểu dữ liệu, an toàn thông tin.

4. Các giải pháp chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước

Giải pháp 1 – Xây dựng hạ tầng số đồng bộ, hiện đại

Hạ tầng số là nền tảng cốt lõi, cần đầu tư đồng bộ để đáp ứng vận hành:

• Mạng lưới truyền thông: Băng thông rộng, ổn định, kết nối đến mọi cơ quan, kể cả vùng sâu xa.
• Hệ thống máy chủ & thiết bị: Bảo mật cao, an toàn thông tin, dễ mở rộng.
• Hệ thống lưu trữ dữ liệu: Quy mô phù hợp, tin cậy, truy cập nhanh.

Giải pháp 2 – Đào tạo & nâng cao năng lực cán bộ

Đào tạo giúp cán bộ nắm vững CNTT, xử lý dữ liệu, ứng dụng công nghệ tối ưu công việc. Đồng thời tạo văn hóa sẵn sàng đổi mới, giúp nhân sự tự tin thích ứng công nghệ mới.

Giải pháp 3 – Ứng dụng công nghệ số trong hoạt động nội bộ

Cần số hóa toàn diện:

• Quản lý văn bản, hồ sơ: Chuyển sang điện tử, tích hợp chữ ký số.
• Quản lý công việc, quy trình: Dùng hệ thống điện tử để tối ưu điều hành.
• Quản lý tài sản, tài chính: Phần mềm điện tử nâng cao hiệu quả.

Giải pháp 4 – Tăng cường bảo mật thông tin

Dữ liệu là tài sản quan trọng, cần bảo vệ nghiêm ngặt bằng mã hóa, xác thực người dùng và tuân thủ quy định bảo mật.

Giải pháp 5 – Hoàn thiện tổ chức & quy trình

Cơ cấu và quy trình cần tối ưu để hỗ trợ chuyển đổi số:

• Đổi mới mô hình tổ chức phù hợp số hóa.
• Tinh gọn, loại bỏ quy trình rườm rà.
• Xây dựng quy trình quản lý, vận hành hệ thống số hiệu quả.

5. Ví dụ về các mô hình triển khai chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước

UBND TP Hà Nội đã ban hành kế hoạch triển khai 28 mô hình điểm về chuyển đổi số từ 11/2023 và các năm tiếp theo, bao gồm:

Việc triển khai 28 mô hình điểm khẳng định quyết tâm của UBND Hà Nội trong thúc đẩy chuyển đổi số cơ quan nhà nước, hướng tới nền hành chính hiện đại, minh bạch, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm.

6. FPT đồng hành cùng các tỉnh thành, cơ quan nhà nước xây dựng giải pháp chuyển đổi số

FPT đồng hành cùng các tỉnh, thành phố và cơ quan nhà nước triển khai các giải pháp chuyển đổi số, giúp hiện thực hóa chính quyền số và nâng cao hiệu quả quản lý, vận hành.

FPT đồng hành triển khai mô hình Đề án 06 tại các tỉnh/thành phố

FPT là đối tác chiến lược đồng hành cùng Chính phủ, các bộ ngành và địa phương trên toàn quốc triển khai Đề án 06 – “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn 2030”.

Với hệ sinh thái công nghệ toàn diện, FPT đã sẵn sàng 31 mô hình D06 thuộc 5 nhóm tiện ích, tối ưu nguồn lực, chi phí và thời gian. Từ 2022, FPT đã cùng gần 20 tỉnh, thành triển khai hơn 15 mô hình, xây dựng hạ tầng CNTT, đô thị thông minh và tạo nền tảng dữ liệu “đúng – đủ – sạch – sống”, đảm bảo an toàn thông tin.

Một số kết quả nổi bật:

• Tiên phong nghiên cứu và ứng dụng kết nối kho dữ liệu công dân quốc gia trong xác thực thông tin bằng giải pháp FPT.IDCheck, rút ngắn thời gian xác thực từ 5 phút xuống còn 2 phút.
• 20+ tỉnh/thành phố triển khai các mô hình D06 do FPT hỗ trợ.
• 10.000+ ngày công được tiết kiệm nhờ Dịch vụ Giám sát An ninh mạng SOC tỉnh.
• 65.000+ lượt thi trực tuyến được tích hợp định danh dân cư, gần 8.000 lượt xác thực bằng CCCD gắn chip qua FPT.IDReader.

FPT đồng hành chặt chẽ cùng các địa phương, bộ ngành chuyển đổi số

FPT đang khẳng định vai trò tiên phong trong hành trình chuyển đổi số quốc gia khi là đối tác đồng hành cùng nhiều bộ, ngành và địa phương trên cả nước.

• Quảng Ninh: FPT và Quảng Ninh đã có hơn một thập kỷ hợp tác trong lĩnh vực chính quyền điện tử, bắt đầu từ năm 2013 với mô hình Chính quyền điện tử đầu tiên tại Việt Nam.

Đến 2025, FPT tiếp tục là đối tác công nghệ chủ lực, triển khai 3 hệ thống gồm: Trạm số hóa tích hợp ví danh tính điện tử, Hệ thống lễ tân và xếp hàng trực tuyến, cùng Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính thế hệ mới cho phép xử lý hồ sơ điện tử toàn trình, không giới hạn địa giới hành chính.

• Hải Dương:  Từ năm 2021, FPT đã đồng hành cùng Hải Dương hỗ trợ 20 doanh nghiệp chuyển đổi số, lắp đặt hơn 300 camera cho 15 xã và cung cấp miễn phí phần mềm eCovax trong 6 tháng.

Giai đoạn 2024–2025, FPT hỗ trợ tỉnh triển khai các mô hình thuộc Đề án 06 (FPT.Kiosk, Khaothi.Online, FPT.IDCheck), đồng thời phát triển giải pháp số hóa, kho dữ liệu số, hệ thống quản lý bệnh viện, bệnh án điện tử và quản lý hành nghề y tế.

Giai đoạn 2026–2030, FPT tiếp tục phối hợp triển khai các nền tảng số dùng chung phục vụ đô thị thông minh như GIS, IoT và các dịch vụ, tiện ích thông minh trong các lĩnh vực du lịch, công thương, nội vụ, xây dựng, y tế, giáo dục và giao thông.

FPT đã và đang đồng hành cùng nhiều địa phương khác như Bình Định, Ninh Thuận, Quảng Nam, Hà Giang, Lào Cai… triển khai định hướng, chương trình, kế hoạch chuyển đổi số phù hợp với điều kiện thực tiễn.

Với vai trò đối tác công nghệ chiến lược, FPT khẳng định cam kết đồng hành cùng Chính phủ và địa phương trong chuyển đổi số quốc gia, cung cấp giải pháp công nghệ toàn diện để nâng cao quản lý, thúc đẩy kinh tế số và xã hội số bền vững.

Kết luận

Triển khai giải pháp chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước không chỉ hiện đại hóa bộ máy mà còn tạo nền tảng cho phát triển bền vững. Doanh nghiệp, tổ chức quan tâm có thể tìm hiểu và bắt đầu triển khai ngay hôm nay để đón đầu xu thế số hóa.