SAF – “Hộ chiếu xanh mới” của ngành hàng không và các quy định liên quan

Ngày 03/07/2025

Trong suốt chiều dài phát triển của ngành hàng không, nhiên liệu từng chỉ được xem là yếu tố kỹ thuật – đơn thuần là thứ giúp máy bay vận hành an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, bước sang kỷ nguyên chuyển đổi xanh toàn cầu, vai trò của nhiên liệu đã thay đổi hoàn toàn. Giờ đây, nó không chỉ quyết định khả năng khai thác mà còn trở thành điều kiện để một hãng hàng không được phép hoạt động trên thị trường quốc tế. Trong bối cảnh toàn ngành cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, SAF – Sustainable Aviation Fuel – đã không còn là một lựa chọn mang tính tiên phong, mà đang trở thành “hộ chiếu xanh” bắt buộc nếu doanh nghiệp muốn tiếp tục bay xa.

Không triển khai SAF, doanh nghiệp có nguy cơ đối mặt với chi phí carbon ngày càng tăng, bị giới hạn quyền khai thác tuyến bay, và xa hơn là mất cơ hội tiếp cận các thị trường xuất khẩu hàng không trọng điểm như Liên minh châu Âu, Singapore hay Nhật Bản. Những quy định bắt buộc về SAF đã và đang được thiết lập tại nhiều khu vực, không chỉ từ góc độ môi trường, mà còn trở thành rào cản kỹ thuật thương mại mới trong ngành hàng không. Từ ReFuelEU Aviation của EU, cơ chế CORSIA của ICAO, đến lộ trình quốc gia về SAF tại Mỹ và Singapore, thế giới đang đi rất nhanh – và Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc.

Bài viết này sẽ giúp bạn nhìn rõ hơn bức tranh đang định hình lại ngành hàng không toàn cầu, với trọng tâm là các chính sách bắt buộc liên quan đến SAF, những tác động trực tiếp đến hoạt động vận hành – tài chính – ESG của các hãng bay, cũng như khoảng cách mà các doanh nghiệp Việt Nam cần sớm thu hẹp. Quan trọng hơn, bài viết cũng sẽ gợi mở những hành động cụ thể mà các doanh nghiệp có thể bắt đầu ngay từ hôm nay, để biến áp lực thành lợi thế trong hành trình chuyển đổi bền vững.

I. SAF là gì và vì sao trở thành xu thế không thể đảo ngược?

Sustainable Aviation Fuel (SAF), hay nhiên liệu hàng không bền vững, là loại nhiên liệu thay thế có khả năng giảm tới 80% phát thải khí nhà kính trên toàn vòng đời so với nhiên liệu Jet A1 truyền thống. Điều đặc biệt ở SAF là khả năng sử dụng ngay với hạ tầng hiện có – không cần thay đổi động cơ, hệ thống tiếp nhiên liệu hay quy trình vận hành. Nhưng quan trọng hơn cả, SAF đang được nhìn nhận là giải pháp khả thi nhất để ngành hàng không đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, theo đánh giá của ICAO và nhiều tổ chức quốc tế.

Báo cáo chính thức do iPADIS International Partners for Aviation Development, Innovation and Sustainability (Liên minh Đối tác Quốc tế vì Phát triển, Đổi mới và Bền vững ngành Hàng không) trình bày tại kỳ họp lần thứ 41 của ICAO (A41-WP/472) khẳng định rằng SAF mang lại tiềm năng lớn nhất để đạt được mục tiêu dài hạn của ngành hàng không – không chỉ về mặt môi trường, mà còn về kinh tế và phát triển công nghệ. Trong khi các giải pháp như động cơ hydro hay máy bay điện vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu, thì SAF là lựa chọn sẵn có, an toàn, và có thể triển khai ngay ở nhiều quốc gia – đặc biệt là các quốc gia đang phát triển.

SAF không chỉ là công cụ giảm phát thải, mà còn là cơ hội phát triển kinh tế xanh. Việc tham gia vào chuỗi giá trị SAF – từ trồng nguyên liệu, xử lý sinh khối đến pha trộn và phân phối – có thể giúp các nước đang phát triển đa dạng hóa nền kinh tế, mở rộng năng lực công nghệ, và tiếp cận các nguồn tài chính khí hậu. ICAO cũng nhấn mạnh rằng để tận dụng hiệu quả cơ hội này, điều cần thiết là ý chí chính trị, chính sách hỗ trợ và hợp tác công – tư giữa các quốc gia, nhà đầu tư, tổ chức tài chính và cộng đồng địa phương.

Bên cạnh đó, mối lo ngại về xung đột với an ninh lương thực cũng đang được giải quyết nhờ các công nghệ tiên tiến sử dụng nguyên liệu không cạnh tranh với thực phẩm như chất thải đô thị, dầu ăn đã qua sử dụng, tảo, hoặc sinh khối từ đất bạc màu. Các nghiên cứu khả thi đã chỉ ra rằng hầu hết các quốc gia thành viên ICAO đều có thể tham gia vào chuỗi sản xuất SAF một cách bền vững và có trách nhiệm với môi trường.

Vì vậy, SAF không chỉ là một giải pháp kỹ thuật ngắn hạn – nó là trụ cột chiến lược để ngành hàng không tồn tại và phát triển trong một thế giới hướng đến trung hòa carbon. Đó là lý do vì sao ICAO và các tổ chức toàn cầu đang thúc đẩy mạnh mẽ việc xây dựng khung chính sách hài hòa, mở rộng tài trợ, chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn lực để đưa SAF trở thành tiêu chuẩn mới của ngành bay.

II. Các chính sách bắt buộc và nghĩa vụ liên quan đến SAF

1. ReFuelEU – Liên minh châu Âu

Trong cuộc đua trung hòa carbon toàn cầu, Liên minh châu Âu không chỉ đặt ra mục tiêu mà đã biến các cam kết về phát thải thành hành động cụ thể. Một trong những bước đi mang tính đột phá chính là ban hành Quy định ReFuelEU Aviation, biến SAF – nhiên liệu hàng không bền vững – từ một giải pháp tự nguyện thành nghĩa vụ pháp lý bắt buộc đối với mọi thành phần trong chuỗi vận hành hàng không tại châu Âu.

Từ năm 2025, tất cả các chuyến bay cất cánh từ sân bay nằm trong EU – bao gồm cả hãng hàng không không thuộc EU như Vietnam Airlines – sẽ phải tuân thủ tỷ lệ pha trộn SAF tối thiểu, bắt đầu từ 2% và tăng dần theo từng giai đoạn: 6% vào năm 2030, 20% vào năm 2035 và đạt 70% vào năm 2050. Đây không phải là một khuyến nghị mà là một nghĩa vụ có tính cưỡng chế. Các hãng hàng không vi phạm sẽ đối mặt với mức phạt tài chính đáng kể, có thể lên tới hàng nghìn euro cho mỗi tấn nhiên liệu không đạt chuẩn hoặc không được nạp tại sân bay châu Âu theo đúng quy định.

Không chỉ các hãng bay bị ảnh hưởng, ReFuelEU còn đặt nghĩa vụ rõ ràng đối với nhà cung cấp nhiên liệu và các sân bay lớn trong EU. Nhà cung cấp phải bảo đảm tỷ lệ SAF phân phối tối thiểu mỗi năm. Các sân bay có lưu lượng trên 800.000 lượt khách hoặc 100.000 tấn hàng hóa mỗi năm buộc phải đầu tư hạ tầng tiếp nhận và cung cấp SAF, đồng thời đảm bảo hỗ trợ nhiên liệu điện hoặc hydro mặt đất nếu có yêu cầu. Quy định cũng yêu cầu các hãng hàng không phải nạp tối thiểu 90% tổng lượng nhiên liệu của họ tại EU, nhằm ngăn chặn hiện tượng “tankering” – hành vi đổ đầy nhiên liệu giá rẻ ở ngoài EU để tránh luật.

ReFuelEU cũng đặt ra định nghĩa rõ ràng về loại SAF được chấp nhận, bao gồm biofuel làm từ dầu ăn đã qua sử dụng, tảo, chất thải sinh khối, và các loại e-fuel tổng hợp từ hydro tái tạo. Tất cả phải đáp ứng tiêu chí giảm phát thải khí nhà kính ít nhất 70% so với nhiên liệu hóa thạch. Đặc biệt, từ năm 2025, EU sẽ triển khai nhãn sinh thái cho các chuyến bay, minh bạch hóa mức phát thải và tỷ lệ SAF sử dụng – điều này ảnh hưởng trực tiếp đến hình ảnh thương hiệu và sự lựa chọn của hành khách trong tương lai.

Với một thị trường hàng không khắt khe và có giá trị cao như EU, việc không tuân thủ ReFuelEU không chỉ gây thiệt hại tài chính, mà còn làm suy giảm khả năng cạnh tranh, uy tín ESG và khả năng tiếp cận các nguồn vốn xanh. Ngược lại, những hãng hàng không, nhà cung cấp nhiên liệu và sân bay chủ động đầu tư cho SAF từ sớm sẽ nắm trong tay lợi thế thị trường, tiếp cận khách hàng có ý thức bền vững và duy trì vị thế trong chuỗi cung ứng hàng không toàn cầu.

2. CORSIA – ICAO

CORSIA (Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation) là cơ chế toàn cầu đầu tiên do ICAO khởi xướng nhằm kiểm soát và giảm phát thải CO₂ từ hàng không quốc tế. Chính thức triển khai từ năm 2019, CORSIA được xây dựng dựa trên nguyên tắc “bù trừ carbon” – tức hãng hàng không phải tính toán và bù lại lượng phát thải vượt mức bằng cách mua tín chỉ carbon từ các dự án giảm phát thải được công nhận.

CORSIA là một phần không thể thiếu trong lộ trình Net Zero 2050 của ngành hàng không toàn cầu, bên cạnh các giải pháp khác như sử dụng SAF, tối ưu công nghệ bay, hoặc phát triển hạ tầng thân thiện với môi trường. Với sự tham gia của 129 quốc gia tính đến năm 2025 (chiếm 99% lượng phát thải CO₂ toàn cầu từ bay quốc tế), CORSIA đang trở thành chuẩn vận hành mới đối với mọi hãng bay có tuyến bay xuyên biên giới.

CORSIA quy định các hãng bay có lượng phát thải CO₂ trên 10.000 tấn/năm phải báo cáo đầy đủ lượng phát thải từ các chuyến bay quốc tế kể từ năm 2019. Dữ liệu này phải được bên thứ ba kiểm định độc lập trước khi nộp lên ICAO. Các hãng sẽ sử dụng công cụ CERT (CO₂ Estimation and Reporting Tool) để hỗ trợ tính toán khi cần thiết.

Từ năm 2024, chương trình chính thức bước vào Giai đoạn thứ nhất với yêu cầu bù trừ bắt buộc. Đến năm 2027, tất cả các chuyến bay quốc tế – trừ một số trường hợp miễn trừ như quốc gia kém phát triển (LDC), quốc đảo nhỏ (SIDS), hoặc quốc gia không giáp biển – sẽ phải tuân thủ yêu cầu bù trừ.

Lộ trình phát triển của CORSIA

Việc bù trừ được thực hiện bằng cách mua và hủy tín chỉ phát thải – gọi là CORSIA Eligible Emissions Units (EEUs). Các tín chỉ này chỉ được chấp nhận nếu đến từ chương trình, dự án đáp ứng bộ tiêu chí môi trường khắt khe do ICAO ban hành.

Dù CORSIA ban đầu dựa trên cơ chế bù trừ, ICAO nhấn mạnh rằng mục tiêu dài hạn là giảm phát thải ngay từ trong ngành – đặc biệt thông qua việc thay thế nhiên liệu hóa thạch bằng SAF. Trong ngắn hạn, SAF giúp giảm nghĩa vụ mua tín chỉ carbon nhờ vào hệ số giảm phát thải cao, đồng thời nâng điểm ESG và khả năng tiếp cận vốn xanh cho hãng bay.

Tính đến năm 2024, ngành hàng không Việt Nam đã hoàn tất việc tham gia giai đoạn tự nguyện của CORSIA. Tuy nhiên, từ năm 2027, cơ chế này sẽ chuyển sang giai đoạn bắt buộc, áp dụng cho tất cả các chuyến bay quốc tế, đồng nghĩa với việc các hãng Việt Nam sẽ phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ kiểm kê, báo cáo và bù trừ phát thải nếu vượt ngưỡng cho phép. Trong bối cảnh này, việc chuẩn bị sớm về dữ liệu phát thải, công cụ tính toán carbon và chiến lược tích hợp SAF không còn là lựa chọn chiến lược mà là điều kiện sống còn nếu muốn duy trì khả năng khai thác quốc tế.

Dù chưa có yêu cầu cụ thể trong nước về tỷ lệ SAF, việc bay vào các thị trường như châu Âu hay Singapore trong thời gian tới sẽ buộc các hãng hàng không Việt phải sử dụng nhiên liệu có pha trộn SAF theo quy định. Điều này đặt ra bài toán kép: vừa phải đầu tư vào nguồn cung SAF – vốn có chi phí cao và còn hạn chế tại Việt Nam – vừa phải quản lý chặt chẽ dữ liệu phát thải để giảm nghĩa vụ bù trừ tín chỉ carbon theo CORSIA.

Trong bối cảnh giá SAF cao hơn Jet A1 từ 2-4 lần, nếu không có chiến lược tài chính carbon rõ ràng, các hãng bay Việt có nguy cơ chịu chi phí vận hành đội lên hàng trăm tỷ đồng mỗi năm, như Vietnam Airlines đã bắt đầu trải nghiệm với các đường bay châu Âu. Ngược lại, những doanh nghiệp chủ động tích hợp SAF – dù chỉ ở quy mô thí điểm ban đầu – sẽ có lợi thế lớn về điểm số ESG, khả năng phát hành trái phiếu bền vững và tiếp cận tín dụng xanh quốc tế.

Bản đồ thế giới các nước tham gia CORSIA

3. Nhật Bản – Xác lập mục tiêu quốc gia về SAF

Nhật Bản là một trong những quốc gia châu Á đầu tiên xác lập mục tiêu quốc gia về SAF (Sustainable Aviation Fuel), với cam kết mạnh mẽ từ cả Chính phủ và doanh nghiệp. Từ năm 2021, Bộ Đất đai, Hạ tầng, Giao thông và Du lịch (MLIT) đã thành lập Nhóm Nghiên cứu về Giảm phát thải CO₂ trong hoạt động hàng không, đồng thời công bố “Lộ trình thúc đẩy khử carbon trong hàng không”, đặt ra mục tiêu thay thế 10% lượng nhiên liệu phản lực sử dụng bởi các hãng hàng không Nhật Bản bằng SAF vào năm 2030.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, Nhật Bản đã triển khai một chuỗi chính sách đồng bộ. Từ tháng 4/2022, Hội đồng Công – Tư về SAF được thiết lập, với sự tham gia của Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp (METI) cùng MLIT, nhằm tăng tốc độ triển khai SAF ở quy mô quốc gia. Đến tháng 6/2022, Quốc hội Nhật đã thông qua sửa đổi Luật Hàng không, yêu cầu xây dựng “Chính sách cơ bản về khử carbon ngành hàng không”, trong đó SAF là nội dung trọng điểm.

Đặc biệt, tại kỳ họp Hội đồng SAF lần thứ 3 vào tháng 5/2023, METI đã đề xuất một dự thảo bắt buộc sử dụng 10% SAF trong nhiên liệu hàng không vào năm 2030, được lập pháp hóa thông qua “Luật Nâng cao Cơ cấu Cung ứng Năng lượng”. Đến tháng 5/2024, khung quy định này được khẳng định sẽ chính thức có hiệu lực từ mùa hè 2024, đánh dấu bước chuyển từ cam kết sang hành động pháp lý.

Nhật Bản cũng đi đầu trong việc cấp vốn triển khai. Thông qua Quỹ Đổi mới Xanh (Green Innovation Fund) và Gói Hỗ trợ Đầu tư GX (Upfront GX Investment Support), Chính phủ hỗ trợ trực tiếp cho các dự án phát triển công nghệ sản xuất SAF, như công nghệ ATJ (Alcohol-to-Jet) từ ethanol, hay tổng hợp nhiên liệu bằng chu trình FT (Fischer-Tropsch). Tổng mức đầu tư ước tính vượt 1.000 tỷ yên, bao gồm cả xây dựng nhà máy SAF quy mô lớn và chuỗi cung ứng nguyên liệu ổn định.

Có thể thấy, Nhật Bản đang không chỉ đặt mục tiêu – mà từng bước hình thành khung pháp lý, tài chính và công nghệ để biến SAF thành nhiên liệu chính của ngành hàng không trong tương lai gần.

4. Singapore áp dụng bắt buộc sử dụng SAF từ năm 2026

Từ năm 2026, mọi chuyến bay khởi hành từ Singapore sẽ bắt buộc sử dụng SAF với tỷ lệ pha trộn tối thiểu 1%, theo công bố chính thức của Cơ quan Hàng không Dân dụng Singapore (CAAS) trong khuôn khổ sự kiện Changi Aviation Summit. Đây là một phần trong “Kế hoạch Xanh Hàng không Singapore” (Sustainable Air Hub Blueprint) – chiến lược quốc gia về giảm phát thải ngành hàng không.

Theo Bộ trưởng Giao thông Singapore Chee Hong Tat, mức 1% được đánh giá là “tác động chi phí có thể kiểm soát được” và sẽ tạo tín hiệu thị trường rõ ràng cho các nhà sản xuất đầu tư mở rộng chuỗi cung SAF tại châu Á. Quốc đảo này cũng đặt mục tiêu tăng tỷ lệ SAF lên 3-5% vào năm 2030, tùy thuộc vào mức độ sẵn có và giá thành nhiên liệu trong tương lai.

Để kiểm soát chi phí, Singapore sẽ triển khai cơ chế thu phí SAF cố định (SAF levy) từ năm 2026. Mức phí này sẽ được tính toán dựa trên tỷ lệ SAF mục tiêu và giá SAF dự kiến, đảm bảo tính minh bạch cho cả hãng bay và hành khách. Ví dụ, một vé hạng phổ thông bay từ Singapore đến London dự kiến tăng khoảng 16 SGD (khoảng 12 USD) trong năm đầu tiên áp dụng.

Đặc biệt, Singapore nhấn mạnh rằng việc vượt hoặc không đạt tỷ lệ SAF đề ra sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào khối lượng SAF có thể mua được từ số tiền thu được qua levy – nghĩa là nếu giá SAF giảm, tỷ lệ sử dụng có thể vượt mục tiêu; nếu giá tăng vượt dự kiến, khối lượng SAF mua vào có thể thấp hơn mục tiêu.

III. Nếu không có SAF, hãng hàng không sẽ đối mặt với điều gì?

Việc chậm triển khai hoặc không có chiến lược tiếp cận SAF không chỉ khiến các hãng hàng không bị động trong chuyển đổi xanh, mà còn tạo ra hàng loạt rủi ro thực tế về vận hành, tài chính và uy tín trên thị trường quốc tế. Cụ thể:

Không đủ điều kiện vận hành tuyến bay quốc tế có yêu cầu SAF bắt buộc. Các thị trường như EU, Singapore và sắp tới là Nhật Bản, Hàn Quốc đang đặt ra các mức pha trộn SAF tối thiểu theo lộ trình pháp lý. Hãng hàng không không đáp ứng được sẽ bị giới hạn hoặc loại khỏi quyền khai thác các tuyến này.

Chịu chi phí bù trừ carbon cao hơn trong khuôn khổ CORSIA. Nếu không sử dụng SAF để giảm phát thải nội tại, doanh nghiệp bắt buộc phải mua tín chỉ carbon chất lượng cao – vốn ngày càng khan hiếm và đắt đỏ – để đáp ứng nghĩa vụ quốc tế từ năm 2027.

Mất cơ hội tiếp cận các nguồn vốn xanh và ưu đãi ESG. Các tổ chức tài chính quốc tế đang siết chặt tiêu chí môi trường khi xét duyệt khoản vay, trái phiếu bền vững hoặc ưu đãi thuế. Thiếu chiến lược SAF rõ ràng đồng nghĩa với việc doanh nghiệp khó tiếp cận dòng vốn ưu tiên.

Bị đánh giá thấp trong xếp hạng ESG, ảnh hưởng đến thương hiệu và niềm tin nhà đầu tư. Việc không hành động hoặc hành động chậm với SAF khiến doanh nghiệp tụt lại trong các bảng xếp hạng ESG, giảm sức hút với cả nhà đầu tư và khách hàng ngày càng ưu tiên tiêu dùng có trách nhiệm với môi trường.

SAF không còn là lựa chọn, mà đang dần trở thành “giấy phép” để hãng hàng không tồn tại trong tương lai carbon thấp. Đầu tư sớm sẽ là chiến lược thông minh để tránh chi phí bị động – và đón đầu xu thế toàn cầu.

IV. Việt Nam đang ở đâu trên bản đồ SAF toàn cầu và các hãng hàng không cần làm gì để sẵn sàng?

Trong khi các quốc gia như Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc đã chính thức đặt ra lộ trình hoặc quy định bắt buộc về SAF, Việt Nam mới chỉ ở những bước đầu tiên trong hành trình này. Dấu mốc quan trọng nhất đến thời điểm hiện tại là vào đầu năm 2024, Petrolimex Aviation đã trở thành đơn vị đầu tiên cung cấp lô SAF thương mại tại sân bay quốc tế Nội Bài, mở ra tín hiệu tích cực cho việc hình thành chuỗi cung ứng nhiên liệu hàng không bền vững tại Việt Nam.

Cùng thời điểm, Vietnam Airlines cũng chính thức công bố kế hoạch tích hợp SAF vào chiến lược phát triển bền vững, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuyển đổi nhiên liệu để duy trì năng lực cạnh tranh quốc tế và giảm phát thải dài hạn. Đây là những bước đi tiên phong mang tính biểu tượng và chiến lược, đặc biệt trong bối cảnh chi phí vận hành các tuyến bay đến EU đã bắt đầu tăng đáng kể do yêu cầu sử dụng SAF và nghĩa vụ carbon.

Tuy nhiên, Việt Nam hiện vẫn chưa có quy định bắt buộc về tỷ lệ SAF, cũng như chưa có nhà máy sản xuất SAF quy mô thương mại trong nước. Điều này đồng nghĩa các hãng hàng không Việt Nam không thể chờ đợi chính sách đi trước, mà cần chủ động hành động từ bây giờ để không bị động trước các quy định quốc tế sắp tới. Việc ký hợp đồng mua SAF, xây dựng chiến lược carbon trung hòa, và đầu tư vào hệ thống kiểm kê phát thải là những bước thiết yếu để các hãng sẵn sàng khi các nghĩa vụ như CORSIA hoặc ReFuelEU bắt đầu áp dụng trên diện rộng.

Việc đi chậm sẽ khiến doanh nghiệp đối mặt với chi phí cao hơn, mất thị phần quốc tế và giảm khả năng tiếp cận vốn xanh. Ngược lại, hành động sớm không chỉ giúp các hãng bay Việt thích ứng nhanh hơn, mà còn mở ra cơ hội tiên phong định hình ngành hàng không xanh tại khu vực Đông Nam Á.

Đứng trước áp lực hội nhập và yêu cầu tuân thủ quốc tế ngày càng khắt khe, việc chuẩn bị lộ trình tiếp cận SAF không thể chờ đợi đến khi chính sách trong nước hình thành. Thay vào đó, các hãng hàng không Việt Nam cần chủ động hành động ngay hôm nay với các bước đi chiến lược, rõ ràng và phù hợp năng lực thực tế. Cụ thể:

Thiết lập chiến lược tiếp cận SAF dài hạn
Do chưa có nhà máy nội địa, các hãng cần chủ động đàm phán hợp đồng mua SAF (offtake agreements) với nhà cung cấp quốc tế. Đồng thời, xác định tỷ lệ pha trộn theo từng giai đoạn phù hợp với năng lực vận hành và chi phí.

Đánh giá tác động tài chính – carbon của từng tuyến bay
Sử dụng công cụ như MACC (Marginal Abatement Cost Curve) để phân tích chi phí giảm phát thải trên mỗi tuyến, từ đó tối ưu lộ trình sử dụng SAF và giảm nghĩa vụ bù trừ theo CORSIA.

Đầu tư hệ thống kiểm kê và đo lường phát thải minh bạch
Xây dựng nền tảng dữ liệu cho Scope 1-3 theo chuẩn GHG Protocol, kết hợp phần mềm quản trị carbon như VertZéro để mô phỏng tác động của SAF và chuẩn bị hồ sơ ESG chính xác.

Xây dựng bộ chỉ số ESG gắn với lộ trình SAF
Đặt KPI rõ ràng cho tỷ lệ SAF, giảm phát thải CO₂, và cập nhật định kỳ trong báo cáo bền vững. Đây là điều kiện cần để tiếp cận nguồn vốn xanh từ các tổ chức tài chính quốc tế.

Chuẩn bị hồ sơ tín dụng xanh hoặc trái phiếu bền vững liên quan đến SAF
Tận dụng lộ trình SAF như một phần trong chiến lược phát hành trái phiếu ESG hoặc vay vốn ưu đãi, đồng thời chứng minh năng lực chuyển đổi để gia tăng uy tín với nhà đầu tư.

V. Hành động hôm nay để không bị loại khỏi cuộc chơi ngày mai

SAF không còn là giải pháp kỹ thuật xa vời, mà đang trở thành “hộ chiếu xanh” mới cho ngành hàng không toàn cầu. Nó không chỉ quyết định khả năng cất cánh ở những thị trường như châu Âu, Singapore, Nhật Bản – mà còn là điều kiện để bay xa hơn, bền vững hơn và được thị trường công nhận là một doanh nghiệp có trách nhiệm môi trường.

Trong bối cảnh các quy định quốc tế như ReFuelEU, CORSIA hay lộ trình SAF khu vực châu Á đang dần trở thành bắt buộc, doanh nghiệp nào hành động sớm sẽ chiếm lợi thế lớn: duy trì tuyến bay quốc tế, giảm chi phí bù trừ carbon, tiếp cận nguồn vốn xanh, nâng điểm ESG và tăng cường niềm tin của nhà đầu tư cũng như hành khách toàn cầu.

Tuy nhiên, để đi nhanh và đi đúng, các hãng hàng không không thể thiếu một nền tảng dữ liệu minh bạch và hệ thống hỗ trợ ra quyết định hiệu quả. Đây chính là lúc các giải pháp công nghệ như VertZéro – phần mềm kiểm kê khí nhà kính của FPT IS – có thể đồng hành cùng doanh nghiệp. Với năng lực kiểm kê phát thải khí nhà kính GHG theo chuẩn quốc tế (GHG Protocol, ISO 14064), mô phỏng các kịch bản sử dụng các biện pháp giảm phát thải cùng tính năng one-click report, xuất báo cáo tự động phục vụ cho mục tiêu tài chính bền vững, VertZéro giúp chuyển đổi từ cam kết thành hành động cụ thể, nhanh chóng và minh bạch.

Từ dữ liệu đến chiến lược, từ đo lường đến đầu tư lộ trình tiếp cận SAF cần bắt đầu ngay từ hôm nay. Càng sớm, càng tiết kiệm chi phí – càng minh bạch, càng dễ gọi vốn – càng chủ động thì các hãng hàng không càng bay xa.

Bài viết độc quyền bởi Chuyên gia công nghệ FPT IS

Bà Lê Hà Giang – Green Transformation Specialist, VertZero solution

TÀI LIỆU THAM KHẢO

ICAO. (2022). Global Framework for Aviation SAF [PDF]. Available at: https://www.icao.int/Meetings/a41/Documents/WP/wp_472_en.pdf

NOW GmbH. (May 2024). Factsheet: ReFuelEU Aviation Regulation – How does it affect the aviation sector? [PDF]. Available at: https://www.now-gmbh.de/wp-content/uploads/2023/11/NOW-Factsheet_ReFuelEU-Aviation-Regulation.pdf

IATA. (June 2025). Fact Sheet: CORSIA – Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation. Available at: https://www.iata.org/en/iata-repository/pressroom/fact-sheets/fact-sheet-corsia/