Ứng Dụng AI Trong Doanh Nghiệp: Từ Xu Hướng Thành Lợi Thế Cạnh Tranh
Trong hơn 30 năm làm việc trong lĩnh vực công nghệ và đồng hành cùng các doanh nghiệp Việt trên hành trình chuyển đổi số, tôi đã chứng kiến sự thay đổi mạnh mẽ khi trí tuệ nhân tạo (AI) trở thành tâm điểm của làn sóng công nghệ toàn cầu.
Ngày nay, câu hỏi không còn là “doanh nghiệp có nên ứng dụng AI hay không?”, mà là “ứng dụng như thế nào để tạo lợi thế cạnh tranh thực sự?”.
1. AI không chỉ là xu hướng mà là công cụ chiến lược
AI hiện không còn là một khái niệm xa vời hay một trào lưu công nghệ nhất thời. Trong thực tế, AI đang dần trở thành nền tảng cốt lõi giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả hơn và ra quyết định nhanh chóng.
Nhiều tổ chức trên thế giới đã chứng minh giá trị cụ thể của việc triển khai AI, tiêu biểu như tập đoàn IBM đã ghi nhận mức tối ưu chi phí dự kiến 3,5 tỷ USD sau khi tích hợp AI vào hơn 70 quy trình nội bộ (dự kiến đến năm 2025). Cụ thể hơn, chỉ riêng bộ phận nhân sự (HR) của IBM đã tiết kiệm gần 12.000 giờ trong 18 tháng bằng cách tự động hóa hơn 280 nhiệm vụ hành chính, giúp các quản lý dành thời gian cho công việc có giá trị cao hơn.
Tại Việt Nam, hệ thống nhà thuốc FPT Long Châu hiện ứng dụng khoảng 30 công cụ AI trong toàn bộ chuỗi hoạt động, thể hiện hiệu quả rõ rệt mà AI mang lại. Trong khâu quản lý tồn kho và mua hàng, họ sử dụng nền tảng học máy (giải pháp Usee) để giải quyết bài toán 30.000 mặt hàng thuốc. Nền tảng này đã giúp Long Châu giảm hơn 50% tỷ lệ hết hàng (stock-out) và dự báo chính xác nhu cầu theo từng khu vực dân cư, từ đó giảm đáng kể thiệt hại do hàng cận date, chỉ còn khoảng 1,2 đến 1,5 tỷ VNĐ mỗi tháng. Hiệu suất vận hành cũng được cải thiện rõ rệt khi công nghệ AI giúp nhân viên kiểm kê hàng tồn kho chỉ trong 3 giờ, thay vì mất 2 đến 3 ngày như trước.
Hệ thống nhà thuốc FPT Long Châu hiện ứng dụng khoảng 30 công cụ AI trong toàn bộ chuỗi hoạt động.
AI không chỉ tối ưu hoạt động mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ. Về đào tạo, Long Châu áp dụng giải pháp FPT AI Mentor để cá nhân hóa việc học cho 4 cấp độ dược sĩ, giúp họ tiết kiệm chi phí, cập nhật kiến thức liên tục và giảm thiểu sai sót trong tư vấn. Về trải nghiệm khách hàng, nhờ có công cụ tìm kiếm bằng hình ảnh tích hợp trong ứng dụng, khách hàng có thể chụp toa thuốc hoặc hộp thuốc và tìm kiếm sản phẩm gần như tức thì, tiết kiệm tới 87% thời gian so với tra cứu thủ công. Ngoài ra, Ứng dụng Vaipe sử dụng AI và Khoa học Dữ liệu để hỗ trợ quản lý sức khỏe cá nhân, tự động nhận dạng thuốc và đưa ra các cảnh báo, phác đồ tư vấn cá nhân hóa. Nhờ chất lượng dịch vụ được nâng cao này, tỷ lệ khách hàng quay lại của Long Châu đã đạt tới 72%
Không chỉ dừng lại ở các doanh nghiệp ứng dụng, những Tập đoàn công nghệ lớn như hãng SAP đã nhúng hơn 300 tính năng AI vào bộ sản phẩm của mình, phục vụ toàn bộ chuỗi giá trị từ bán hàng, mua hàng đến chăm sóc khách hàng và vận hành nội bộ. Điều đó cho thấy AI không còn là lựa chọn mang tính thử nghiệm, mà là điều kiện tất yếu để doanh nghiệp duy trì năng lực cạnh tranh dài hạn.
2. AI – “nhân viên số” của doanh nghiệp
AI có thể được hình dung như một “nhân viên số” – người có thể làm việc không ngừng nghỉ, xử lý lượng dữ liệu khổng lồ và đưa ra quyết định chính xác theo thời gian thực.
Trong lĩnh vực mua hàng, AI có thể phân tích dữ liệu để gợi ý thời điểm nhập hàng tối ưu và chủng loại sản phẩm phù hợp. Ở khâu kế toán – tài chính, AI có thể tự động thu nhận và đối chiếu hóa đơn, kiểm tra tính chính xác và thậm chí thực hiện hạch toán tự động, giúp giảm tải khối lượng công việc thủ công.
Trong bán hàng, AI hỗ trợ doanh nghiệp xác định nhóm khách hàng tiềm năng, đề xuất sản phẩm phù hợp, cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm và giúp tăng doanh số thông qua việc hiểu rõ hành vi từng khách hàng. Với chuỗi cung ứng, AI giúp dự báo nhu cầu, tối ưu kế hoạch sản xuất và điều phối logistics, qua đó giảm chi phí lưu kho và nâng cao khả năng phục vụ khách hàng.
Dưới góc độ tổng thể, mọi ứng dụng AI đều hướng đến hai mục tiêu cốt lõi: tăng doanh thu và giảm chi phí – nền tảng của mọi chiến lược phát triển bền vững.
3. Phương pháp tiếp cận: yếu tố quyết định thành công
Thách thức lớn nhất trong hành trình ứng dụng AI không chỉ nằm ở công nghệ, mà hơn hết là ở cách tiếp cận và phương pháp triển khai. Để AI thực sự mang lại giá trị, doanh nghiệp cần đi theo ba bước trọng tâm:
- Nâng cao nhận thức “AI First”: Cần xây dựng tư duy “AI first” trong toàn tổ chức, tức mỗi cá nhân, từ lãnh đạo đến nhân viên làm gì cũng nghĩ đến AI đầu tiên, cần suy nghĩ về việc AI có thể hỗ trợ công việc của mình như thế nào. Khi nhận thức thay đổi, doanh nghiệp sẽ hình thành văn hóa ứng dụng AI một cách tự nhiên.
- Xác định đúng nhu cầu và bài toán AI: Mỗi bộ phận phải tự định nghĩa rõ ràng vấn đề cần giải quyết. AI chỉ phát huy hiệu quả khi bài toán được mô tả cụ thể, rõ ràng từ đó mới cho ra kết quả chính xác.
- Lộ trình triển khai phù hợp: Tùy vào hạ tầng, nguồn lực và ngân sách, doanh nghiệp có thể lựa chọn tích hợp công cụ AI độc lập hoặc đầu tư vào các hệ thống, giải pháp công nghệ thông tin đã có AI nhúng sẵn. Điều quan trọng là phải có lộ trình, tiêu chí đo lường và đánh giá hiệu quả định kỳ.
Doanh nghiệp bắt đầu từ những bài toán nhỏ nhưng có tác động rõ ràng, sau đó mở rộng dần phạm vi ứng dụng để đảm bảo tính bền vững.
4. Những lĩnh vực tiên phong ứng dụng AI
Theo thống kê và thực tiễn quan sát, các ngành tài chính – ngân hàng, sản xuất – cung ứng, thương mại bán lẻ, y tế và chăm sóc sức khỏe hiện đang dẫn đầu trong việc ứng dụng AI.
Các ngành này đều có đặc điểm chung: dữ liệu lớn, quy trình phức tạp và yêu cầu tự động hóa cao, khiến AI trở thành giải pháp thiết yếu để tăng năng suất và chất lượng dịch vụ. Khi kết hợp với phân tích dữ liệu và điện toán đám mây, AI giúp doanh nghiệp trong các lĩnh vực này đạt được hiệu quả vượt trội cả về chi phí lẫn tốc độ ra quyết định.
5. Hệ sinh thái AI “Made by FPT” – nền tảng đồng hành cùng doanh nghiệp Việt
FPT là một trong những đơn vị tiên phong nghiên cứu và phát triển AI tại Việt Nam. Từ năm 2019, FPT đã hợp tác cùng các đối tác toàn cầu như NVIDIA, IBM, Dell Technologies để phát triển hạ tầng điện toán và nền tảng AI dành cho doanh nghiệp.
FPT tiên phong hợp tác với các hãng công nghệ hàng đầu nhằm phát triển hạ tầng AI
Trong hệ sinh thái sản phẩm “Made by FPT”, AI được nhúng sâu vào nhiều giải pháp quản trị và vận hành:
- FPT.AI: nền tảng tổng hợp các công cụ AI giúp tự động hóa quy trình, phân tích dữ liệu và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
- AI Mentor: công cụ đào tạo và huấn luyện cá nhân hóa, hiện đang hỗ trợ hơn 15.000 dược sĩ tại hệ thống Long Châu học tập và nâng cao năng lực hàng ngày.
- Các giải pháp dự báo và tối ưu chuỗi cung ứng: giúp hệ thống hơn 2.000 nhà thuốc Long Châu tối ưu lượng tồn kho, nâng cao độ chính xác trong giao hàng và phục vụ khách hàng hiệu quả hơn.
Hệ sinh thái sản phẩm “Made by FPT” ứng dụng AI
Song song với việc phát triển sản phẩm, FPT còn triển khai chương trình tư vấn đồng hành 4-6 tuần giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược AI hiệu quả. Chương trình này hỗ trợ doanh nghiệp xác định nhu cầu, lập danh sách sáng kiến AI và lựa chọn mô hình triển khai phù hợp, từ đó đảm bảo việc ứng dụng AI mang lại giá trị thực tế, thay vì chỉ dừng lại ở thử nghiệm. Bên cạnh đó, FPT Digital (thuộc Tập đoàn FPT) cũng triển khai chương trình AI-First, AI Courses nhằm cung cấp kiến thức cho khách hàng và công chúng về ứng dụng thực tế của AI và cách thức biến AI thành trợ thủ đắc lực trong công việc và vận hành.
6. Gợi ý cho doanh nghiệp Việt trên hành trình ứng dụng AI
Mỗi doanh nghiệp có xuất phát điểm và mức độ hiểu biết khác nhau về AI, nhưng đều có chung nhu cầu: nâng cao năng suất, giảm chi phí và tạo khác biệt cạnh tranh. Để đạt được mục tiêu đó, doanh nghiệp nên:
- Bắt đầu từ nhận thức, phương pháp luận ứng dụng AI vào doanh nghiệp
- Lựa chọn phương pháp phù hợp và có lộ trình rõ ràng.
- Kết hợp công nghệ cùng chuyên gia đồng hành.
AI sẽ chỉ thực sự mang lại giá trị khi được ứng dụng có chiến lược, được đo lường và cải tiến liên tục.
Những rào cản trong vận hành và phương án ứng dụng AI phù hợp
7. Kết luận
AI không chỉ là xu hướng của thời đại, mà đang trở thành nền tảng kiến tạo lợi thế cạnh tranh dài hạn cho doanh nghiệp. Với kinh nghiệm nhiều năm đồng hành trong hành trình chuyển đổi số, cùng hệ sinh thái công nghệ và đội ngũ chuyên gia tư vấn giàu kinh nghiệm, FPT sẵn sàng cùng doanh nghiệp Việt khai thác sức mạnh của AI, chuyển từ “bắt kịp xu thế” sang dẫn dắt cuộc chơi công nghệ mới.
Tài liệu tham khảo
- Từng thay thế $8.000$ nhân viên bằng AI, tại sao giờ đây IBM còn tuyển thêm người nhiều hơn? (CafeF)
https://cafef.vn/tung-thay-the-8000-nhan-vien-bang-ai-tai-sao-gio-day-ibm-con-tuyen-them-nguoi-nhieu-hon-188250708135436495.chn - IBM tiết kiệm được $12.000$ giờ trong $18$ tháng nhờ sử dụng AI (Cổng thông tin điện tử Cục Thông tin, Thống kê – Vista.gov.vn) https://vista.gov.vn/news/khoa-hoc-ky-thuat-va-cong-nghe/ibm-tiet-kiem-duoc-12-000-gio-trong-18-thang-nho-su-dung-ai-6930.html
- Sếp chuỗi nhà thuốc FPT Long Châu kể về rào cản Bắc tiến từ chai hồ nước 5.000đ và cuộc tất tay vào trải nghiệm khách hàng, dùng AI, ML thay 50 nhà phân tích dự báo (FPT Retail)
https://frt.vn/tin-tuc/sep-chuoi-nha-thuoc-fpt-long-chau-ke-ve-rao-can-bac-tien-tu-chai-ho-nuoc-5-000d-va-cuoc-tat-tay-vao-trai-nghiem-khach-hang-dung-ai-ml-thay-50-nha-phan-tich-du-bao - Tận dụng AI, FPT giúp người dân tiết kiệm 87% thời gian tìm và đặt mua thuốc (FPT)
https://chungta.vn/cong-nghe/tan-dung-ai-fpt-giup-nguoi-dan-tiet-kiem-87-thoi-gian-tim-va-dat-mua-thuoc-1139571.html - AI giúp Long Châu cá nhân hóa chăm sóc sức khỏe người dùng (Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam)
https://vjst.vn/ai-giup-long-chau-ca-nhan-hoa-cham-soc-suc-khoe-nguoi-dung-67662.html - Bí quyết giúp Long Châu mở 1500 cửa hàng nhưng không lo gồng lỗ: Đàm phán giá, giảm tỷ lệ tiêu huỷ, kiểm soát không thất thoát thuốc, đo nhu cầu dân cư bằng AI, Machine learning, Big data… (FPT Retail)
https://frt.vn/tin-tuc/bi-quyet-giup-long-chau-mo-1500-cua-hang-nhung-khong-lo-gong-lo-dam-phan-gia-giam-ty-le-tieu-huy-kiem-soat-khong-that-thoat-thuoc-do-nhu-cau-dan-cu-bang-ai-machine-learning-big-data
| Bài viết độc quyền của chuyên gia FPT
Chu Mạnh Hướng – Chuyên gia Tư vấn Cấp cao, Khối Doanh nghiệp, Tập đoàn FPT |



