Ứng dụng Công dân số

Ứng dụng Công dân số (UDCĐS) đánh dấu một bước tiến lớn trong cuộc cách mạng số hóa toàn cầu. Với sự tiện lợi và khả năng tương tác cao, UDCĐS không chỉ đơn thuần là một công nghệ mới mẻ mà còn là cơ hội để nâng cao chất lượng cuộc sống và tạo ra một xã hội kết nối hơn.

1. Hiểu đúng về công dân số

Đầu tiên, trước khi đi sâu vào hiểu rõ hơn về ứng dụng công dân số, chúng ta cần định rõ khái niệm “Công dân số.” Khi nghe tới cụm từ Công dân số, người dân thường sẽ tập trung vào tầng nghĩa “số” cùng suy nghĩ về sự thông minh, số hoá, nhanh gọn của công nghệ thông tin, thay thế cho những hoạt động thủ công mà trước đây con người phải tốn nhiều thời gian để hoàn thành. Nhưng công dân số ở đây không phải là việc người dân bị thay thế các hoạt động, công việc bởi công nghệ mà đúng theo như những gì Bộ Thông tin và Truyền thông cung cấp trong cẩm nang “Chuyển đổi số” thì “Công dân số” là việc  người dân được trang bị năng lực số để sống giữa môi trường được số hóa toàn diện. Trong đó, 9 yếu tố cấu thành công dân số gồm: Khả năng truy cập nguồn thông tin số; khả năng giao tiếp trong môi trường số; kỹ năng số cơ bản; mua bán hàng trên mạng; chuẩn mực đạo đức trong môi trường số; bảo vệ thể chất, tâm lý trước ảnh hưởng từ môi trường số; quyền, trách nhiệm trong môi trường số; định danh, xác thực, dữ liệu cá nhân; quyền riêng tư trong môi trường số.

Theo đó, ta có những giải pháp hỗ trợ cho việc triển khai yêu cầu công dân số ở trên bằng việc triển khai ứng dụng công dân số. Ứng dụng công dân số là ứng dụng chạy trên thiết bị di động thông minh, gồm các phân hệ chức năng chính như: Xác thực đăng nhập người dùng, Phản ánh kiến nghị, Dịch vụ công trực tuyến, Tin tức, Cổng thông tin du lịch, Bản đồ số, Ví điện tử,…

2.    Lợi ích của ứng dụng công dân số

Quản lý dữ liệu hiệu quả

Ứng dụng công dân số giúp các thông tin, dữ liệu của người dân được quản lý một cách khoa học và hiệu quả hơn. Ứng dụng được lập trình để tạo sự thuận tiện trong khâu quản lý qua việc tổng hợp và phân chia dữ liệu thu được ở đa dạng các lĩnh vực về một nguồn.

Tăng cường an ninh và bảo mật

Cùng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ phát triển và xây dựng nên ứng dụng, các nhà nghiên cứu đã hỗ trợ cài đặt những bảo mật tiên tiến nhất giúp phòng chống các trường hợp đánh cắp thông tin cá nhân của người dùng số đang diễn ra vô cùng phức tạp hiện nay.

Dễ dàng truy cập dịch vụ công

Việc tích hợp tất cả các hoạt động xã hội cần thiết vào duy nhất một ứng dụng hỗ trợ đắc lực cho công dân trong tiết kiệm thời gian thực hiện dịch vụ công với thao tác dễ dàng, đơn trong đa dạng các lĩnh vực từ y tế cho tới giáo dục và tài chính. Người dân chỉ đăng nhập vào ứng dụng công dân số và có thể thuận tiện thực hiện các hoạt động dịch vụ công trực tuyến kèm theo các thông tin đã được điền sẵn bởi sự sẵn sàng của kho dữ liệu.

Giảm gánh nặng hành chính

Khả năng tự động hoá của ứng dụng công số hỗ trợ trong việc lược bỏ bớt những công đoạn hành chính cần phải thực hiện bằng sức người trước đó. Giờ đây các đơn vị, tổ chức chỉ cần phân tích, tiếp nhận thông tin đã được xử lý ở trên hệ thống để tiết kiệm thời gian và chi phí lao động liên quan tới quá trình xử lý dữ liệu công dân.

3. Thách thức và lo ngại

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho cả Chính phủ lẫn người dân, nhưng trong quá trình triển khai và phát triển, ứng dụng công dân số hiện vẫn còn gặp phải nhiều thách thức liên quan tới vấn đề bảo mật hay sự chấp nhận từ xã hội.

Vấn đề quyền riêng tư

Dù cho được lập trình với những lớp bảo mật rất uy tín, tuy nhiên để quản lý thông tin cá nhân một cách an toàn và công bằng là một thách thức lớn trong tình hình những vụ tấn công số đang diễn ra vô cùng phức tạp hiện nay. Việc tập trung quá nhiều dữ liệu cá nhân có thể dẫn đến rủi ro bị lạm dụng hoặc rò rỉ thông tin. Chính phủ cần đảm bảo rằng dữ liệu được bảo mật tuyệt đối, chỉ được sử dụng cho mục đích hợp pháp và người dân có quyền kiểm soát thông tin cá nhân của mình. Thiết lập khung pháp lý chặt chẽ và minh bạch là rất quan trọng.

Chống đối từ cộng đồng

Một thách thức khác của ứng dụng công dân số là sự chống đối từ người dân do lo ngại về quyền riêng tư và an toàn dữ liệu. Nhiều người dân có thể cảm thấy bị theo dõi hoặc kiểm soát quá mức, dẫn đến sự phản đối triển khai ứng dụng này. Cần thiết phải có sự nỗ lực tăng cường truyền thông và giáo dục để làm nguôi lòng sự bài kỵ của công chúng và chứng minh cho sự minh bạch và rõ ràng trong việc quản lý thông tin, tránh những hiểu lầm trong việc làm dụng quyền để đánh cắp dữ liệu

Thách thức kỹ thuật

Triển khai ứng dụng công dân số cũng đối mặt với nhiều thách thức kỹ thuật. Việc xây dựng một hệ thống an toàn, đáng tin cậy và có khả năng mở rộng để lưu trữ và xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ là một nhiệm vụ phức tạp. Bên cạnh đó, đảm bảo tính tương thích giữa các hệ thống khác nhau và duy trì tính liên tục trong hoạt động cũng là những thách thức đáng kể cần được giải quyết hiệu quả.

4.    Triển vọng tương lai cùng sản phẩm thực tiễn FPT.dCitizen

Mặc cho những thách thức, triển vọng của ứng dụng công dân số là rất lớn. Có thể dự kiến rằng ứng dụng công dân số sẽ trở thành công cụ mạnh mẽ hơn trong việc xây dựng xã hội thông minh và bền vững. Cụ thể ứng dụng có thể tiếp tục triển khai các tính năng về ý tế, giáo dục, tài chính đã có và mở rộng ra một số tính năng mới nhằm phục vụ và  nâng cao đời sống xã hội của nhân dân. Giải pháp ứng dụng blockchain cũng hứa hẹn tăng cường sự minh bạch và nâng cao hiệu quả bảo mật dữ liệu của người dân.

Một trong những ứng dụng hiện đang đóng góp cho sự phát triển của quá trình thực hiện hoá công dân số theo chỉ định của Nhà nước chính là FPT.dCitizen được nghiên cứu và triển khai bởi FPT IS. Ứng dụng công dân số FPT.dCitizen do FPT IS triển khai đang mở ra nhiều triển vọng hấp dẫn trong tương lai. Với nền tảng công nghệ hiện đại và khả năng tích hợp liền mạch với các hệ thống khác, FPT.dCitizen có tiềm năng trở thành trung tâm kết nối các dịch vụ số hóa trong nhiều lĩnh vực như y tế, giáo dục, tài chính và thương mại điện tử.

Ứng dụng này thực hiện cá nhân hoá giúp thúc đẩy trải nghiệm của người dùng đúng theo cốt lõi phát triển được FPT IS đặt ra đó chính là “lấy người dân làm trung tâm”. Với nỗ lực không ngừng cải tiến công nghệ và nâng cao trải nghiệm người dùng, FPT.dCitizen hứa hẹn trở thành nền tảng số hóa xã hội toàn diện, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Lời kết

Ứng Dụng Công Dân Số không chỉ là một công nghệ mà còn là chìa khóa mở ra một tương lai kết nối và tiện lợi. Để đảm bảo rằng nó đem lại lợi ích tối đa cho xã hội, chúng ta cần xem xét kỹ lưỡng về các khía cạnh đạo đức, quyền riêng tư và an ninh. Chỉ khi đó, UDCĐS thực sự có thể đóng vai trò là cơ sở cho một xã hội thông minh và phồn thịnh.

Bài viết độc quyền của chuyên gia FPT IS Tác giả Trần Hữu Tài – Phó Giám đốc Trung tâm Tư vấn lĩnh vực Chính phủ số