Quỹ đầu tư xanh là gì?  Phát triển bền vững để thu hút đầu tư xanh

Quỹ đầu tư xanh là một loại quỹ chỉ đầu tư vào các doanh nghiệp, dự án được coi là có ý thức xã hội trong giao dịch kinh doanh hoặc trực tiếp thúc đẩy và khuyến khích trách nhiệm về môi trường. Cùng tìm hiểu về khái niệm, vai trò, cũng như tiêu chí rót vốn của các quỹ đầu tư xanh trong bài viết dưới đây.

Xem thêm: Xu hướng chuyển đổi kép tạo đột phá cho doanh nghiệp

1. Quỹ đầu tư xanh là gì? 

Quỹ đầu tư xanh hiểu đơn giản là những quỹ đầu tư sẽ huy động vốn từ các nhà đầu tư cá nhân/tổ chức để đầu tư vào các doanh nghiệp, dự án có tác động tích cực đến môi trường.  Các công ty nếu muốn được đầu tư bởi các quỹ đầu tư xanh cần có những hoạt động chuyển đổi xanh, đảm bảo hoạt động sản xuất, kinh doanh không ảnh hưởng đến môi trường. Mục tiêu chính của quỹ là tạo ra lợi nhuận tài chính trong khi góp phần giải quyết các vấn đề môi trường và thúc đẩy sự phát triển bền vững. 

Những quỹ này thường đầu tư vào các doanh nghiệp sản xuất năng lượng mặt trời, gió, nước, hay các công ty phát triển công nghệ giảm thiểu khí thải carbon, quản lý chất thải hiệu quả và sử dụng tài nguyên thiên nhiên. Bằng cách hỗ trợ tài chính cho các dự án xanh, quỹ đầu tư xanh giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế xanh và đóng góp vào sự thịnh vượng lâu dài cho xã hội. 

Để thu hút được sự quan tâm và đầu tư từ các quỹ đầu tư xanh, các công ty cần chứng minh cam kết mạnh mẽ đối với phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Trước hết, họ cần có một chiến lược rõ ràng về giảm thiểu tác động môi trường như giảm phát thải khí nhà kính, sử dụng năng lượng tái tạo và quản lý chất thải hiệu quả. Ngoài ra, việc tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định về môi trường quốc tế cũng là yếu tố quan trọng để thể hiện trách nhiệm và quản trị doanh nghiệp bền vững. 

Tham khảo: Net zero là gì? Tầm quan trọng của phát thải ròng bằng 0

2. Bối cảnh toàn cầu của các quỹ đầu tư xanh 

2.1. Phát triển mang tính lịch sử

Quỹ đầu tư xanh đã phát triển trong nhiều thập kỷ qua để đáp ứng mối quan tâm ngày càng tăng về môi trường và nhu cầu về tài chính bền vững. Khái niệm này xuất hiện từ lĩnh vực Đầu tư có trách nhiệm xã hội (SRI), tích hợp các yếu tố ESG vào các quyết định đầu tư. Khi cuộc khủng hoảng khí hậu ngày càng gia tăng, các quỹ đầu tư xanh dần thu hút sự quan tâm từ cả khu vực công và tư nhân.

2.2. Các loại quỹ đầu tư xanh

Quỹ đầu tư xanh có thể phân thành ba loại chính như: 

Quỹ công

Quỹ này được thành lập bởi chính phủ hoặc tổ chức công để hỗ trợ các sáng kiến và dự án xanh trong nước. Quỹ công có thể tận dụng tiền công để thu hút các khoản đầu tư tư nhân và thường sẽ tập trung vào các lĩnh vực như tái tạo, sử dụng năng lượng hiệu quả hay giao thông bền vững.

Quỹ tư nhân

Quỹ tư nhân được thành lập bởi các nhà đầu tư cá nhân, thường nhắm đến những cơ hội theo định hướng thị trường và tạo ra lợi nhuận cạnh tranh, đồng thời mang lại tác động tích cực cho môi trường. 

Quan hệ đối tác công – tư

Quỹ này sẽ liên quan đến hợp tác giữa các thực thể công và tư để chia sẻ rủi ro, kiến thức chuyên môn hay nguồn nhân lực. Quỹ đầu tư có thể thúc đẩy phát triển vững chắc và tập trung vào các dự án có cơ sở hạ tầng quy mô lớn. 

2.3. Các quỹ đầu tư xanh lớn trên toàn thế giới

Một số quỹ đầu tư đáng chú ý bao gồm:

• Quỹ khí hậu xanh (GCF)
• Trái phiếu nâng cao nhận thức về khí hậu của Ngân hàng Đầu tư Châu Âu (EIB)
• Quỹ môi trường toàn cầu (GEF)
• Quỹ đầu tư khí hậu (CIF)
• Quỹ hưu trí toàn cầu của Chính phủ Na Uy (GPFG)

2.4. Vai trò của các tổ chức quốc tế và tổ chức tài chính

Các tổ chức quốc tế như Liên hợp quốc, Ngân hàng Thế giới và các ngân hàng phát triển khu vực đóng vai trò quan trọng trong việc định hình bối cảnh đầu tư xanh. Họ cung cấp kỹ thuật, hướng dẫn chính sách, hỗ trợ tài chính để thành lập và mở rộng quy mô quỹ đầu tư xanh trên toàn thế giới. 

3. Các thành phần chính của quỹ đầu tư xanh

Quỹ đầu tư xanh bao gồm nhiều thành phần chính, mỗi thành phần đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo mục tiêu đầu tư bền vững và thân thiện với môi trường. Dưới đây là các thành phần chính của một quỹ đầu tư này:

Cơ cấu vốn và tiếp cận nhiều nguồn tài trợ

• Tài trợ: Đóng góp kinh tế từ chính phủ, tổ chức hoặc tổ chức phi chính phủ.
• Khoản vay: Tiền vay phải được hoàn trả, thường kèm theo lãi suất, từ các tổ chức tài chính hoặc ngân hàng phát triển.
• Đầu tư cổ phần: Cổ phần sở hữu trong các doanh nghiệp hoặc dự án tạo ra lợi nhuận dựa trên hiệu quả tài chính. 
• Tài chính hỗn hợp: Kết hợp các hình thức vốn khác nhau để giảm thiểu rủi ro và tối đa hóa lợi nhuận cho nhà đầu tư. 

Đánh giá các tiêu chí đầu tư

• Loại dự án: Tập trung vào các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, giao thông sạch, sử dụng năng lượng hiệu quả, quản lý chất thải và nông nghiệp bền vững.
• Tiêu chí về môi trường, xã hội và quản trị (ESG): Tuân thủ các tiêu chuẩn ESG để đảm bảo thực hành có trách nhiệm và bền vững.
• Kỳ vọng về lợi tức đầu tư (ROI): Hiệu quả tài chính và lợi nhuận tiềm năng đáp ứng hoặc vượt mục tiêu của quỹ, đồng thời mang lại tác động tích cực đến môi trường và xã hội.

Chiến lược quản lý rủi ro

• Đa dạng hóa giữa các ngành, khu vực địa lý và loại hình đầu tư
• Quy trình thẩm định kỹ lưỡng để đánh giá các khoản đầu tư tiềm năng
• Giám sát liên tục các công ty hoặc dự án trong danh mục đầu tư để xác định và giải quyết rủi ro

Giám sát và đánh giá đầu tư

• Theo dõi hiệu quả tài chính, kết quả môi trường và lợi ích xã hội
• Đánh giá hiệu quả của chiến lược quản lý rủi ro
• Thực hiện các hành động khắc phục hoặc điều chỉnh khi cần thiết

Tham khảo: Sàn giao dịch tín chỉ carbon: Tiềm năng và lộ trình khai thác

4. Lợi ích của quỹ đầu tư xanh

Quỹ đầu tư xanh là lựa chọn lý tưởng, hỗ trợ các dự án và doanh nghiệp thân thiện với môi trường, tạo điều kiện cho một tương lai xanh và bền vững hơn. Các lợi ích của quỹ này bao gồm: 

Lợi ích về môi trường

• Giảm phát thải carbon: Hỗ trợ các dự án và công ty giảm phát thải khí nhà kính và thúc đẩy năng lượng sạch.
• Bảo tồn đa dạng sinh học: Tài trợ cho các sáng kiến ​​bảo vệ hệ sinh thái, môi trường sống và các loài có nguy cơ tuyệt chủng. 
• Quản lý tài nguyên thiên nhiên: Đầu tư vào các hoạt động quản lý nước, lâm nghiệp và nông nghiệp bền vững để bảo tồn tài nguyên thiên nhiên.

Lợi ích về kinh tế: 

• Tạo việc làm: Thúc đẩy cơ hội việc làm trong các lĩnh vực xanh, như năng lượng tái tạo, sử dụng năng lượng hiệu quả và nông nghiệp bền vững.
• Đổi mới và phát triển công nghệ: Khuyến khích nghiên cứu, phát triển các công nghệ, giải pháp xanh mới.
• Tăng trưởng bền vững: Thúc đẩy phát triển kinh tế dài hạn tôn trọng các giới hạn về môi trường và công bằng xã hội.

Lợi ích về xã hội

• Giảm nghèo: Hỗ trợ các dự án cải thiện sinh kế và tạo cơ hội tạo thu nhập cho các cộng đồng bị thiệt thòi.
• Phát triển cộng đồng: Tài trợ cho cơ sở hạ tầng và dịch vụ địa phương nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
• Cải thiện sức khỏe: Đầu tư vào các dự án giảm ô nhiễm, cải thiện khả năng tiếp cận nước sạch và thúc đẩy điều kiện sống lành mạnh hơn. 

Xem thêm: Giải pháp báo cáo phát thải khí nhà kính VertZéro 

5. Thực trạng các quỹ đầu tư xanh tại Việt Nam

Theo Nikkei Asia, Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050, hứa hẹn sẽ giúp Việt Nam giải phóng hàng tỷ USD đầu tư nước ngoài. Đây là bước đi vô cùng quan trọng, cần thiết để “mở khóa” đầu tư cho các dự án năng lượng tái tạo.

Tân Hoa Thông tấn xã – hãng thông tấn chính thức của chính phủ Trung Quốc cũng nhận định trong vòng 3 năm tới, tối thiểu 15,5 tỷ USD đầu tư xanh sẽ được rót vào Việt Nam.

Phó Chủ tịch, Tổng Giám đốc LEGO Manufacturing Việt Nam – Ông Preben Elnef cho biết: “Cam kết của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Hội nghị COP 26 là cực kỳ quan trọng. Điều đó có nghĩa là chúng tôi thực sự rất nghiêm túc trong việc đầu tư vào quá trình chuyển đổi xanh. Chúng tôi đang xây dựng khu vực sản xuất điện mặt trời riêng của mình, để cung cấp năng lượng cho nhà máy sản xuất của chúng tôi”.

Ông Torben Minko – Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam cũng nhận định: “Với doanh nghiệp châu Âu, trụ cột chính là quá trình chuyển đổi xanh. Nếu các nhà đầu tư tìm đến Việt Nam, tôi tin là họ sẽ chú ý đến đầu tư xanh, năng lượng xanh. Sau năm 2025, nếu không có kết quả từ nguồn năng lượng xanh, các nhà đầu tư sẽ rất khó đầu tư tiếp”.

Nỗ lực kiềm chế lạm phát và ổn định nền kinh tế của Việt Nam cũng được các tờ báo quốc tế đánh giá cao. Hãng thông tấn Bloomberg cho rằng, tại Việt Nam,  mức lạm phát 2,81% tính đến tháng 4, hiện không còn là vấn đề đáng lo ngại. Các nhà hoạch định chính sách tiếp tục với nhiệm vụ hỗ trợ đồng nội tệ, thúc đẩy nhu cầu tín dụng.

Có thể thấy, trong thời gian tới, các quỹ đầu tư xanh sẽ nở rộ tại Việt Nam.

Xem thêm: Cơ chế điều chỉnh biên giới Carbon (cơ chế CBAM) và cách báo cáo

6. Những tiêu chí rót vốn của quỹ đầu tư xanh

Việc lựa chọn quỹ đầu tư xanh hiệu quả phụ thuộc vào nhiều yếu tố quan trọng: 

Doanh nghiệp cần có báo cáo bền vững minh bạch và chi tiết

Việc báo cáo rõ ràng, chi tiết về những hoạt động nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và cộng đồng, ngoài ra sẽ thu hút thêm sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư xanh. 

Đào tạo, xây dựng đội ngũ nhân sự hiểu biết về các yêu cầu, tiêu chuẩn phát triển bền vững

Đào tạo, xây dựng đội ngũ nhân sự hiểu biết về những yêu cầu cũng như tiêu chuẩn phát triển là hoạt động khá quan trọng trong việc lựa chọn quỹ đầu tư xanh hiệu quả. Điều này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn mang lại lợi ích kinh tế bền vững trong dài hạn. Các doanh nghiệp cần chú trọng và đầu tư vào công tác đào tạo này để góp phần vào sự phát triển bền vững toàn cầu. 

Tham gia vào các sáng kiến quốc tế và mạng lưới liên quan đến tài chính xanh

Ngoài ra, việc tham gia vào những sáng kiến quốc tế và mạng lưới liên quan đến tài chính xanh sẽ giúp doanh nghiệp mở rộng kiến thức và xây dựng mối quan hệ với các nhà đầu tư, nâng cao khả năng tiếp cận với những nguồn tài chính bền vững.

Xem thêm: Tín chỉ carbon là gì? Mua bán chứng chỉ carbon ở Việt Nam

7. FPT IS – Đồng hành cùng doanh nghiệp trên hành trình chuyển đổi xanh giúp thu hút các nguồn đầu tư xanh

Tài chính xanh đang trở thành xu hướng trên toàn thế giới với sự tham gia của Chính phủ của các nước, hệ thống tài chính của từng quốc gia, khu vực cũng như các tổ chức tài chính quốc tế. Các doanh nghiệp muốn tiếp cận được nguồn vốn tín dụng xanh cần thực hiện chuyển đổi xanh từ trong quản trị doanh nghiệp,  xây dựng chiến lược trong việc xanh hóa hoạt động kinh doanh, giảm thiểu phát thải từ quá trình sản xuất và vận hành.

Việc đầu tiên mà doanh nghiệp nên làm để bắt đầu hành trình chuyển đổi xanh là nắm bắt cụ thể các số liệu về phát thải trong các hoạt động sản xuất kinh doanh. 

Giải pháp báo cáo kiểm kê khí nhà kính VertZéro là sản phẩm kiểm kê khí thải nhà kính thuộc hệ sinh thái công nghệ Made by FPT IS. VertZéro hướng tới số hóa toàn diện quy trình thu thập dữ liệu môi trường, tính toán, quản lý, tạo báo cáo khí thải, giúp doanh nghiệp theo dõi tiến trình thực hiện cam kết, đảm bảo các quy chuẩn quốc tế. Từ đó nhà điều hành có thể đưa ra các chiến lược hành động giúp giảm phát thải, tạo ấn tượng tốt cho nhà đầu tư, cổ đông và khách hàng. 

Các bài viết liên quan:

• Kế toán Carbon là gì? Tìm hiểu về Carbon Accounting
• Xem thêm: GHG protocol là gì? Sơ lược về nghị định thư GHG

Quỹ đầu tư xanh đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư tìm kiếm lợi nhuận bền vững và đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy các giải pháp thân thiện với môi trường. Vì vậy, lựa chọn đầu tư vào quỹ xanh chính là sự kết hợp hoàn hảo giữa lợi ích tài chính và trách nhiệm xã hội, mở ra những cơ hội vô tận cho các nhà đầu tư và cộng đồng toàn cầu. Hy vọng qua bài viết, FPT IS đã mang đến những thông tin chi tiết về quỹ đầu tư xanh để doanh nghiệp có thể phát triển đầu tư vững chắc hơn.