Kho tự động – Giải pháp tối ưu cho quản lý kho hàng

Trong bối cảnh thị trường cạnh tranh khốc liệt, việc áp dụng kho tự động không chỉ giúp tăng tốc độ xử lý, giảm thiểu sai sót, mà còn mang lại lợi thế cạnh tranh lớn. Vậy giải pháp kho tự động là gì? Cùng FPT IS tìm hiểu chi tiết về lợi ích cũng như cách hoạt động trong các nội dung dưới đây.

1. Kho tự động là gì? 

Kho tự động (còn được biết đến như Kho thông minh) là một hệ thống hiện đại giúp quản lý và lưu trữ hàng hóa tự động thông qua việc sử dụng công nghệ tiên tiến và robot. Hệ thống này giúp cải thiện và tối ưu hóa các hoạt động như nhập hàng, lưu trữ và phân phối sản phẩm, đặc biệt trong ngành công nghiệp và Logistics. 

Quá trình tự động hóa kho hàng giúp doanh nghiệp giảm thiểu sự cần thiết của lao động thủ công trong các tác vụ hàng ngày, từ đó tiết kiệm thời gian và công sức. Điều này không chỉ giúp loại bỏ những công việc nặng nhọc mà còn giảm bớt khả năng mắc lỗi do con người gây ra.

Xem thêm: Phân biệt Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng

2. Phân loại kho tự động 

Giải pháp kho thông minh có nhiều loại hệ thống khác nhau, mỗi loại được thiết kế để đáp ứng nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp. 

2.1. Theo chiều cao của kho

Hệ thống quản lý kho thông minh theo chiều cao phù hợp để lưu trữ hàng hóa có kích thước nhỏ và trọng lượng nhẹ. Chúng được phân thành kho thông thường và nhà kho trên cao tự động, mỗi loại có đặc điểm và ứng dụng riêng biệt:

• Kho tự động thông thường: Loại kho được thiết kế như các tòa nhà công nghiệp truyền thống, với chiều cao từ 6 đến 20 mét, phù hợp cho việc lưu trữ hàng hóa có kích cỡ từ trung bình đến lớn. Công nghệ tự động hóa ở đây giúp quản lý việc lưu trữ và truy xuất sản phẩm một cách nhanh chóng và chính xác.
• Nhà kho trên cao tự động: Nhà kho tập trung chủ yếu vào việc mở rộng không gian lưu trữ theo chiều dọc. Các tòa nhà này có thể cao đến 50 mét và thường được trang bị hệ thống băng tải dọc để di chuyển hàng hóa, là giải pháp lý tưởng cho việc lưu trữ sản phẩm có kích thước nhỏ và vừa.

Xem thêm: Quy trình quản lý kho theo ISO đầy đủ và chi tiết

2.2. Theo hàng hóa trong kho 

Hàng hóa trong kho cũng được phân chia thành các loại như sau:

• Kho hàng khô: Dùng để lưu trữ các mặt hàng khô như thực phẩm đóng gói, dược phẩm và phụ tùng thay thế,… 
• Kho dành cho các sản phẩm dễ hỏng: Được trang bị hệ thống làm lạnh và cấp đông hiện đại để lưu trữ thực phẩm tươi sống hoặc đông lạnh, đảm bảo sản phẩm luôn tươi ngon và an toàn cho người tiêu dùng.
• Kho dành cho các sản phẩm nguy hiểm: Được thiết kế nhằm lưu trữ sản phẩm nguy hiểm như hóa chất hoặc chất nổ, giúp ngăn chặn rủi ro và đảm bảo an toàn cho môi trường làm việc.
• Kho dược phẩm tự động: Trang bị hệ thống kiểm soát nhiệt độ chính xác, bảo quản dược phẩm trong điều kiện phù hợp để bảo vệ chất lượng và hiệu quả
• Kho dành cho sản phẩm số lượng lớn: Thiết kế để chứa đựng vật liệu dạng hạt, bột, hoặc chất lỏng với số lượng lớn, giúp quản lý và truy xuất dễ dàng khi cần thiết.

2.3. Theo mức độ tự động hóa kho

Dưới đây là sự phân loại của các hệ thống lưu kho thông minh dựa trên mức độ tự động hóa:

• Kho bán tự động: Phần lớn công việc được máy móc thực hiện, nhưng vẫn cần đến bàn tay con người cho một số công việc cụ thể như bốc dỡ hàng hóa hay quản lý hệ thống phần mềm.
• Kho tự động hóa cao: Gần như toàn bộ quy trình làm việc được máy móc đảm nhận, chỉ trừ những công việc giám sát và bảo trì thì cần đến sự can thiệp của con người.
• Kho hoàn toàn tự động: Mọi hoạt động đều được thực hiện bởi hệ thống tự động, không cần sự can thiệp của con người, mang lại hiệu quả cao trong quản lý và giảm thiểu chi phí lao động nhưng tốn kiếm về chi phí đầu tư, bảo trì.

2.4. Theo kích thước kho tự động 

Sau đây là một số loại kho tự động theo kích thước tiêu biểu:

• Kho nhỏ gọn: Sử dụng hệ thống kệ nhỏ gọn, giúp tối ưu hóa không gian lưu trữ theo chiều dọc. Các giá đỡ có thể cố định hoặc di động, cho phép doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận sản phẩm thông qua các phương tiện vận chuyển và hệ thống nâng cao.
• Kho lưu chuyển tự động: Sản phẩm được di chuyển một cách tự động thông qua hệ thống băng tải hoặc con lăn và được lưu trữ trên kệ di động. Loại kho này phù hợp với các sản phẩm có lượng giao dịch cao, vì nó giúp việc lấy hàng trở nên nhanh chóng và hiệu quả.
• Kho hộp tự động: Sử dụng kệ để chứa các hộp, kiện hàng hoặc thùng chứa có kích thước đa dạng. Các giá đỡ thường được kết hợp với hệ thống băng tải và thiết bị nâng để tự động hóa quá trình tiếp cận và lấy hàng.
• Kho pallet tự động: Sử dụng kệ chuyên biệt để chứa pallet, giúp quản lý hàng hóa có kích thước lớn một cách dễ dàng. Các giá đỡ có thể cố định hoặc di động và được trang bị hệ thống băng tải để tự động hóa việc di chuyển, truy xuất pallet.

2.5. Theo loại Robot 

Hệ thống lưu kho thông minh còn được phân theo loại Robot khác nhau, cụ thể như sau: 

• Kho có cần cẩu: Những kho này được trang bị cần cẩu tự động, giống như những robot thông minh. Chúng có khả năng di chuyển dọc theo các lối đi và nâng cũng như xếp các pallet hoặc container lên các kệ ở độ cao khác nhau, giúp tối ưu hóa không gian lưu trữ.
• Kho có xe chuyển hàng: Trong loại kho này, các xe chuyển hàng tự động di chuyển trên ray được sử dụng để vận chuyển hàng hóa một cách nhanh chóng và chính xác khắp nơi trong kho.
• Kho với robot vận chuyển: Các robot di động tự động trong những kho này có thể di chuyển tự do và chịu trách nhiệm vận chuyển hàng hóa từ điểm này đến điểm khác, giúp quá trình làm việc trở nên linh hoạt và hiệu quả.
• Kho với hệ thống lấy hàng: Những kho này được trang bị các hệ thống lấy hàng tự động tiên tiến, bao gồm sử dụng giọng nói, các hệ thống lấy hàng nhẹ và hệ thống tự động để phân loại đơn hàng, giúp tăng tốc độ và chính xác trong quá trình làm việc.

3. Lợi ích của kho tự động đối với doanh nghiệp

Khi được triển khai đúng cách, phần mềm kho tự động hóa có thể cải thiện hoạt động kho bãi của doanh nghiệp theo nhiều cách khác nhau. Dưới đây là một số lợi ích của hệ thống quản lý kho thông minh:

Giảm sai sót do con người

Giải pháp kho thông minh giảm khả năng xảy ra lỗi của con người bằng cách tự động hóa một số nhiệm vụ lưu kho nhất định. Ví dụ như hệ thống đo kích thước pallet giúp đội ngũ kho đo chính xác kích thước của pallet mà không cần sử dụng các phương pháp thủ công như thước dây.

Giảm chi phí hoạt động

Tự động hóa kho giúp giảm chi phí vận hành bằng cách giảm thiểu chi phí lao động thủ công, lỗi hàng tồn kho và lưu kho, nguy cơ xử lý sai sản phẩm và chi phí xử lý sản phẩm. Tối ưu hóa không gian kho cũng giúp tiết kiệm cả chi phí lưu trữ.

Tăng năng suất và giảm nhẹ khối lượng công việc

Kho tự động giúp giảm thời gian thực hiện các nhiệm vụ lưu kho quan trọng cũng khối lượng công việc cho nhân viên. Họ không cần phải thực hiện các công việc nhàm chán hoặc bực bội.  Từ đó làm tăng mức độ hài lòng và  tỷ lệ giữ chân nhân sự.

Cải thiện sự an toàn

Hoạt động kho bãi có rủi ro cao vì nhiều người di chuyển hàng hóa. Vì vậy, sử dụng phương tiện dẫn đường tự động (AGV) hoặc robot di động tự động (AMR) giúp giảm nguy cơ xảy ra tai nạn và đảm bảo an toàn cho công nhân. 

Tối ưu hóa không gian kho

Việc xếp hàng hóa quá cao có thể tạo ra rủi ro về an toàn cho nhân viên khi họ cố gắng lấy hàng. Hệ thống lưu trữ và truy xuất tự động (AS/RS) cùng với máy bay không người lái giúp quá trình lấy hàng trở nên an toàn và hiệu quả hơn, mà không cần nhân viên phải leo cao hay di chuyển nặng nhọc. 

Tăng trải nghiệm và sự hài lòng của khách hàng

Tự động hóa quy trình kho hàng giúp đảm bảo rằng sản phẩm  được gửi đi đúng hạn, nâng cao hiệu suất công việc hàng ngày. Bằng cách này, uy tín của doanh nghiệp sẽ được nâng cao và khả năng thu hút và giữ chân khách hàng sẽ tăng lên. Từ đó tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Tham khảo thêm: Vòng quay hàng tồn kho: cách tính và cách tối ưu hiệu quả

4. Kho tự động hoạt động như thế nào? 

Cùng FPT IS khám phá cách thức hoạt động của kho tự động, từ việc nhận hàng, lưu trữ, xuất hàng đến việc vận chuyển một cách nhanh chóng và chính xác trong nội dung dưới đây:

5. Các công nghệ quản lý kho tự động 

Hiện nay, có nhiều công cụ tự động hóa kho hàng giúp các doanh nghiệp vận hành mượt mà hơn. Dưới đây là 5 giải pháp phổ biến nhất:

5.1. Phần mềm quản lý hàng tồn kho 

Phần mềm quản lý hàng tồn kho cung cấp khả năng quản lý tình trạng của toàn bộ kho hàng theo thời gian thực. Việc này giúp doanh nghiệp có thể lưu trữ đủ hàng hóa để tiếp tục bán mà không cần giữ quá nhiều loại sản phẩm cụ thể

Doanh nghiệp/tổ chức sẽ biết được khi nào cần bổ sung hàng hóa, giúp tránh tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa sản phẩm. Phần mềm này cũng có thể kết hợp với các hệ thống khác để cải thiện việc quản lý kho.

5.2. Giải pháp Robot kho bãi

Các robot như AMR (Automated Guided Vehicles) và AGV (Autonomous Mobile Robots) giúp thực hiện nhiều công việc trong kho, từ việc di chuyển hàng hóa đến việc lấy sản phẩm từ những nơi cao. Chúng giúp tăng hiệu quả quá trình làm việc, giảm sai sót, đồng thời làm giảm nguy cơ tai nạn lao động.

Ví dụ, AGVs thay thế xe nâng tay thủ công, robot cộng tác (cobots) di chuyển cùng với nhân viên kho bãi như các thùng chứa di động và hệ thống AS/RS lấy hàng từ các kệ cao. Ngoài việc tăng hiệu quả và giảm lỗi do con người, robot kho còn giảm thiểu tai nạn nơi làm việc bằng cách loại bỏ yếu tố con người khỏi những nhiệm vụ thường nguy hiểm.

5.3. Hệ thống quản lý kho 

Hệ thống quản lý kho hàng (WMS) là một giải pháp toàn diện cung cấp khả năng hiển thị cũng như kiểm soát hàng tồn kho trong chuỗi cung ứng. Hệ thống này giúp doanh nghiệp theo dõi quá trình từ khi hàng vào kho cho đến khi giao đến tay khách hàng. WMS còn hỗ trợ việc xử lý hàng trả lại và tạo báo cáo hiệu suất.

Tham khảo thêm: Chiến lược chuỗi cung ứng và cách triển khai hiệu quả

5.4. Băng tải tự động  

Băng tải tự động giúp di chuyển sản phẩm trong kho mà không cần sự can thiệp của con người, bao gồm các công cụ như băng tải con lăn, băng tải đai, và băng tải xích.

5.5. Ứng dụng di động quản lý kho hàng

Những ứng dụng này giúp doanh nghiệp quản lý kho hàng ngay trên điện thoại di động, từ việc quét sản phẩm đến dán nhãn và chuẩn bị hàng để vận chuyển. Một số ứng dụng có thể hoạt động độc lập, trong khi những ứng dụng khác cần kết nối với WMS.

6. Cách lựa chọn phần mềm quản lý kho tự động  

Đưa công nghệ tự động hóa vào kho hàng là một quyết định quan trọng và đòi hỏi nhà lãnh đạo cần có sự đầu tư lớn. Để chọn được giải pháp phù hợp nhất cho doanh nghiệp/tổ chức , hãy tham khảo các hướng dẫn sau:

• Xem xét cách doanh nghiệp đang quản lý kho hàng để biết liệu có cần thiết phải áp dụng tự động hóa hay không.
• Liệt kê những yêu cầu cụ thể mà doanh nghiệp mong muốn từ hệ thống tự động hóa kho.
• Kiểm tra xem có cần tích hợp phần mềm tự động hóa với các công cụ hoặc hệ thống hiện tại không.
• Tính toán chi phí và lợi ích kinh tế (ROI) để đảm bảo rằng việc đầu tư là hợp lý.
• Tìm các nhà cung cấp có khả năng đáp ứng các yêu cầu kinh doanh của bạn.
• Đàm phán để đạt được điều khoản tốt nhất có thể.
• Thực hiện việc cài đặt và vận hành hệ thống tự động hóa.
• Sau khi triển khai, xem xét kết quả và xác định những điểm cần cải thiện.

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã ứng dụng giải pháp ERP để tối ưu hóa hoạt động quản lý kho hàng của mình. Trong ERP, hệ thống quản lý kho được tích hợp với nhiều chức năng quan trọng tới từ các bộ phận khác nhau như tài chính, kế toán, nhân sự, quản lý quan hệ khách hàng và quản lý hàng hóa.

Hệ thống ERP sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng quản lý, kiểm soát tình trạng hàng tồn kho, mang lại nhiều lợi ích, bao gồm:

• Khả năng linh động trong việc đặt mã vật tư và hàng hóa một cách đồng nhất. 
• Cho phép phân nhóm hàng hóa dưới nhiều góc độ quản lý.
• Lưu trữ lượng lớn thông tin chi tiết.
• Hỗ trợ đơn vị tính linh động.
• Giúp kiểm soát tốt tồn kho, 
• Thực hiện giao dịch kho tức thì và chính xác về giá trị. 

Với kinh nghiệm triển khai phần mềm ERP tại hơn 3000 doanh nghiệp trong suốt 20 năm qua, đội ngũ chuyên gia tại FPT IS cam kết hỗ trợ các doanh nghiệp/tổ chức tối ưu hóa quy trình quản lý kho hàng từ đơn giản tới phức tạp. 

Là đối tác lâu năm của SAP, Oracle, Microsoft – các nhà cung cấp giải pháp ERP hàng đầu thế giới, chúng tôi đồng hành cùng doanh nghiệp/tổ chức triển khai và phát triển hệ thống quản lý kho. Những mục tiêu mà FPT IS hướng đến khi triển khai ERP cho khách hàng:

• Tạo ra một môi trường hoạt động với dữ liệu thời gian thực.
• Tận dụng sức mạnh của tự động hóa quy trình để nâng cao năng lực và hiệu suất tổ chức.
• Kết hợp các giải pháp vệ tinh và triển khai dự án ERP theo giai đoạn và chức năng
• Quy trình làm việc thông minh và môi trường Digital Core trở nên sạch hơn.

FPT IS không ngừng hướng đến giá trị doanh nghiệp, hỗ trợ tổ chức đưa ra quyết định đúng về đầu tư công nghệ, cung cấp nguồn lực, công cụ và dịch vụ tốt nhất. 

Các bài viết liên quan:

• Phần mềm quản lý kho ERP – Tối ưu các quy trình phức tạp
• Sơ đồ chuỗi cung ứng và cách vận hành tối ưu

Như vậy, đầu tư vào kho tự động sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí lao động, tăng năng suất làm việc, tối ưu hóa không gian kho và cải thiện đáng kể trải nghiệm của khách hàng. Doanh nghiệp có nhu cầu được tư vấn về giải pháp ERP giúp quản lý kho hiệu quả, tối ưu, vui lòng liên hệ với FPT IS TẠI ĐÂY để được tư vấn và demo chi tiết!